دانشگاه علوم انتظامی
دانشكده علوم و فنون راهور
پایان نامه مقطع كارشناسی ارشد مدیریت ترافیك
عنوان پایان نامه :
مطالعه و بررسی تطبیقی روش های عبور عابرین پیاده شهر تهران از عرض معابر و ارائه مطمئن ترین الگو سال‌های 1387 و 1388
استاد راهنما :
دكتر منصورحاج حسینلو
استاد مشاور :
مهندس غلامرضا مروجی
پاییز 1390
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چكیده
پیاده‌روی طبیعی‌ترین شكل جابجایی است و همچنین احتمال زیاد باید ایمن‌ترین و راحت ترین آن نیز باشد. با وجود این در شهرهای امروز ما با افزایش تردد و تعداد وسایل نقلیه پیاده‌روی مورد كم‌توجهی و پیاده[1] مورد ستم مضاعف قرار گرفته است و دامنه این موضوع در حدی گسترش یافته كه هویت پیاده به عنوان یكی از مهمترین اركان سیستم حمل و نقل شهری مخدوش و پیاده فاقد جایگاهی درخور و شایسته در نظام ترافیك شده است.
بدیهی است وضعیت فعلی سیستم پیاده‌روی كه حاصل سالها بی‌برنامگی و بی‌توجهی نسبت به مسائل سیستم پیاده‌از طرف مسئولین، برنامه‌ریزان و طراحان میباشد را نمی‌توان جز از طریق یك برنامه‌ریزی جامع و هماهنگ بهبود بخشید. این برنامه باید لزوماً كلیه جنبه‌های مرتبط با برنامه‌ریزی، طراحی و مدیریت سیستم را دربرگیرد و یكی از مهمترین اقدامات زیربنایی در این راستا تدوین اصول و معیارهای فنی مربوطه و ارائه پیشنهادات كاربردی است.
در رابطه با موضوع پیاده‌روی و پیاده نیز با یك چنین وضعی مواجه هستیم. مطالعات و پژوهش‌های انجام شده در این زمینه در داخل كشور بسیار محدود بوده و شاید از تعداد انگشتان یكدست نیز تجاوز ننماید. از نظر قوانین و مقررات حقوقی و راهنمایی و رانندگی نیز وضعیت پیاده دارای وضوح كامل نمی‌باشد و حقوق و وظایف متقابل پیاده و راننده به روشنی مورد بحث قرار نگرفته است.
پایان نامه حاضر، گزارش مبانی این پروژه پژوهشی – مطالعاتی است كه در آن سعی شده عناوین اصلی، روش كار و سیاستها و راهبردهای برنامه‌ریزی تسهیلات پیاده‌روی معرفی شده و هدف اصلی آن بیان اصول مدیریت و شناخت گزینه برتر برای استفاده در كشور عزیزمان ایران میباشد.
روش تحقیق برپایه مطالعات تطبیقی در كشورهای پیشرفته و نظرسنجی از مدیران و افراد خبره و در نهایت عابرین پیاده شهری میباشد و برای تحلیل این داده‌ها ابتدا نتایج پرسشنامه‌ها در جداول Excel واردشده و سپس به كمك نمودارهای آماری و نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرارگرفته‌اند
كلید واژه‌ها : عابر پیاده ، گذر عرضی ، پیاده رو ، سواره رو ، وسایل نقلیه ، محیط زیست و حمل و نقل .
فهرست مطالب ،
2-2- آئین نامه راهنمایی و رانندگی در كشور 21
2-3- قوانین عام حقوقی عابر پیاده در كشور 22
2-4- سایر قوانین جزایی عابر پیاده در كشور 23
2-6- ارتباط انسانی با سیستم حمل و نقل (بر اساس آیین نامه مصوب كنوانسیون اروپا) 37
2-8- تعیین سطح خدمات با معرفی نتایج تحقیقات در كشورهای پیشرفته 41
2-9- سرعت قدم زدن و رفتار در تقاطع‌با خیابان‌ها 44
2-10- عبور عابرین پیاده در تهران 46
2-11- ویژگی های عبور عابرین شهری 47
2-11- 1- گذرگاه به شیوه جزیره جان پناه 51
2-11-2- گذرگاه به شیوه طرحهای آرام سازی ترافیک 51
2-11-8- گذرگاه به شیوه سایر کنترل کننده های چراغ دار 54
2-12- متغیرهای الگوی عبور عابرین شهری 62
2-12-3- توزیع زمانی پیاده‌روی 70
2-12-4- توپولوژی و پیاده روی 71
2-12-5- روابط جریان ترافیك پیاده 73
3-3 – مطالعه خصوصیات رفتاری و مسائل عابرین پیاده 93
3-4- تحلیل آماری رفتار عابرین پیاده شهر تهران 94
3-5- تحلیل رفتار عابر پیاده و تست فرضیات پایان نامه 109
3-6- بررسی مسائل پیاده روی از دیدگاه مسئولین شهری 116
4-2- معرفی فرآیند برنامه‌ریزی تسهیلات پیاده‌روی و عوامل تاثیرگذار بر انتخاب الگو 121
4-3- روش اجرای برنامه‌ریزی تسهیلات پیاده‌روی 130
4-5- خصوصیات كیفی محیط پیاده‌رو 140
4-6- آموزش و ایمنی ترافیك پیاده 142
پرسشنامه “مسائل و مشکلات پیاده روی از دیدگاه مسئولین” 155
پرسشنامه “مسائل و مشکلات پیاده روی از دیدگاه مردم” 157
فهرست جداول ،
جدول شماره 2-1 الگوی نگهداری تسهیلات پیاده‌روها و پیاده‌راه ها در كشور سوئد……………………………………………. 28
جدول شماره 2-2 – نگهداری گذرگاه های عابر پیاده و شیبراهه‌ها 29
جدول شماره 2-3- نگهداری زیرگذر و روگذر و مناطق كارگاهی 30
جدول شماره 2-4- نگهداری وسایل كنترل ترافیك………. 30
جدول 2-5- استانداردهای طراحی برای فضاهای پیاده‌روی.. 43
جدول 2-6- نمایش كاركرد الگوهای تردد عابرین پیاده… 43
جدول 2-7- مسافرین پیاده كشته و مجروح شده با سن و فعالیت آنها، 46
جدول 2- 8- درصد و سرانه سفرهای پیاده در برخی از شهرهای ایران 68
جدول 2-9- – نرخ ساعتی تولید سفر پیاده…………… 74
جدول 2-10- – نرخ تولید سفر پیاده در دوره اوج 15 دقیقه‌ای 75
جدول 2-11- عرض موانع ثابت در پیاده‌روها…………. 78
جدول 12-2- سطح سرویس عابرین در پیاده‌رو…………… 83
جدول 13-2- معیارهای پیشنهادی برای سطح سرویس معابر پیاده‌در شرایط كشور ایران……………………………………….. 84
جدول 3-1- فهرست مشخصات نقاط تکمیل پرسشنامه (مسائل و مشکلات پیاده روی)……………………………………………. 97
جدول 3-2- توزیع جمعیت نمونه بر حسب گروه های جنسی ، شغلی، تحصیلی و جسمی……………………………………………. 99
راهنما کدهای جدول 3-2-توزیع جمعیت نمونه بر حسب گروه های مختلف 100
جدول 3-3- نتایج نظرخواهی راجع به مشکلات عبور عابر پیاده از نقاطعهای با چراغ……………………………………….. 102
جدول 3-4- نتایج نظرخواهی راجع به علل استفاده از وسایل نقلیه موتوری در سفرها………………………………………. 103
جدول 3-5- نتایج نظرخواهی راجع به علل عدم رعایت مقررات راهنمایی و رانندگی…………………………………….. 104
جدول 3-6- نتایج نظرخواهی میزان اهمیت عوامل مؤثر در جلوگیری از پیاده‌روی…………………………………………… 105
جدول 3-7- نظرخواهی از مسئولین در پاسخ سوال” آیا از نظر سازمانی به مدیریت سیستم پیاده روی به اندازه کافی بها داده می شود؟ 106
جدول 3-8- نتایج نظرخواهی از مسئولین راجع به”علل و عوامل کم توجهی مسئولین به برنامه‌ریزی و مدیریت سیستم پیاده روی” (بر حسب تعداد و درصد پاسخ دهندگان در نمونه)……………………….. 107
جدول 3-9- نتایج نظرخواهی از مسئولین در پاسخ به سوال “آیا در حال حاضر تخصیص بودجه و نیروی انسانی میان سیستم های سواره و پیاده به تناسب انجام می شود؟”(بر حسب تعداد و درصد پاسخ دهندگان در نمونه) 107
جدول 3-10 – نتایج نظرخواهی از مسئولین راجع به “راه حلهای بهبود وضعیت معابر پیاده و تشویق مردم به پیاده روی”( بر حسب تعداد و درصد پاسخ دهندگان در نمونه)……………………………. 108
جدول 3-11- نتایج نظرخواهی راجع به مشکلات عبور پیاده از تقاطعهای با چراغ راهنمایی (بر حسب درصد پاسخ دهندگان در نمونه)……. 113
جدول 3-12 – نتایج نظرخواهی از مسئولین مدیریت شهری راجع به “مهمترین مسائل و مشکلات معابر پیاده” (بر حسب تعداد و درصد پاسخ دهندگان در نمونه)…………………………………………… 117
[1] در این مجموعه واژه پیاده هم به عنوان یك صفت در مقابل سواره بكار رفته و هم به عنوان یك اسم دال بر شخصی كه بدون وسیله نقلیه جابجا می‌شود. باوجود این در مواردی كه دقیقاً مفهوم جابجایی پیاده مورد نظر بوده از واژه‌های عابر و عابر پیاده نیز استفاده شده است.
فهرست اشكال ،
شكل 2- 1 ، نمودار سرعت پیاده‌روی برحسب چگالی………. 80
شكل 2-2 ، رابطه تردد – فضای حركت پیاده…………… 80
شكل 2-3 ، سطوح سرویس پیاده روها…………………. 82
شكل 1-3 ، عدم توجه به خطوط حق تقدم عابرین پیاده….. 88
شكل 2-3 ، عدم توجه عابرین پیاده به چراغ………….. 88
شكل 3-3 ، عدم توجه عابرین پیاده به خطوط حق تقدم …. 89
شكل 4-3 ، توجه عابرین پیاده به خطوط حق تقدم………. 89
شكل 5-3 ، توجه عابرین پیاده به خطوط حق تقدم………. 90
شكل 6-3 ، توجه عابرین پیاده به خطوط حق تقدم……… 90
شكل 7-3 ، عدم توجه خودور سواری به خطوط حق تقدم عابرین پیاده 91
شكل 8-3 ، عدم توجه خودور سواری به خطوط حق تقدم عابرین 91
شكل 9-3 ، عدم توجه خودور سواری به خطوط حق تقدم عابرین 92
شكل 10-3 ، عدم استفاده از پل عابرین پیاده توسط مسافرین خطوط اتوبوسرانی……………………………………………. 92
شكل 11-3 ، توقف خودروها روی خط عابر پیاده و عدم توجه به حق عبور عابرین در میدان انقلاب……………………………….. 93
شكل شماره 4-1- فرآیند برنامه‌ریزی تسهیلات پیاده‌روی با پیروی از روش برنامه‌ریزی……………………………………….. 122
شكل 4-2 – چارچوب پیشنهادی برای فرآیند برنامه‌ریزی تسهیلات پیاده‌روی افراد معلول………………………………………. 124
شكل 4-3 – نمونه فرآیند برنامه‌ریزی سیستم پیاده…… 130
مقدمه
بخش عمده‌ای از سفرهای شهری بصورت پیاده انجام می‌شود و هر سفر شهری سواره نیز حداقل در دو انتهای خود با سفرهای پیاده تكمیل می‌گردد. طبق برآوردهای انجام شده در شهر تهران حدود 25 درصد از كل سطح شبكه معابر شهری اختصاص به شبكه پیاده‌روی دارد. سایر تسهیلات پیاده‌روی هم نسبت قابل توجهی در كل سیستم حمل و نقل شهری به خود اختصاص می‌دهند. [1]
سیستم پیاده در مقایسه با سایر سیستم‌های حمل و نقل شهری دارای خصوصیات و مزایای منحصر به فردی است كه از جمله آنها می‌توان به انعطاف‌پذیری، ارزانی، مصرف انرژی كمتر، هماهنگی با ملاحظات زیست‌محیطی و … اشاره نمود. علاوه بر این سیستم پیاده‌روی نقش مكمل در ارائه خدمات سایر سیستم‌های جابجایی و بخصوص حمل ونقل عمومی را ایفا می‌كند. از سوی دیگر برخلاف سایر سیستم‌های ترابری كه تقاضای سفر آنها وابسته به سایر فعالیتها است در این سیستم سفر پیاده می‌تواند هم وسیله باشد و هم هدف. به عبارت دیگر پیاده‌روی ممكن است صرفاً به خاطر خود پیاده‌روی انجام شود. علاوه بر سفرهای پیاده كامل كه به منظور معین از مبدأ تا مقصد انجام می‌گیرد بخشی از سفرهای سواره نیز معمولاً به شكل پاره سفر نظیر فاصله دو ایستگاه اتوبوس، فاصله محل پاركینگ تا مقصد و … به صورت پیاده عمل می‌شود كه اینگونه سفرهای پیاده نیز حجم قابل ملاحظه‌ای در مجموع سفرهای شهری را به خود اختصاص می‌دهد.
باید توجه داشت در شكل‌گیری شهرهای اولیه، پیاده نقش اصلی را ایفا می‌نمود زیرا مسافت پیاده‌روی مطلوب، محل استقرار كاربریها و نهایتاً ساختار كلی شهر را مشخص می‌ساخت. استقرار محل كسب و كار ، محل عبادت روزانه و مناطق مسكونی در طرح‌ریزی شهرهای قدیمی بخوبی نمایانگر نقش و هویت پیاده كمرنگ گرددی و اتومبیل نقش اصلی را در تعیین محل استقرار كاربریها و شكل‌گیری شبكه ارتباطی پیدا نمود. تضاد انسان و اتومبیل در شكل‌گیری شبكه ارتباطی شهرها عموماً به نفع اتومبیل و كمرنگ‌تر شدن هویت پیاده بوده است به طوریكه امروز در برنامه‌ریزی شهری و حتی برنامه‌ریزی حمل و نقل شهری پیاده جایگاه نسبی خود را نیز از دست داده است و سفرهای سواره انسان در كانون توجه مدیران و كارشناسان قرار گرفته و نهایتاً تخصیص امكانات و اعتبارات عمدتاً در جهت ایجاد تسهیلات برای عبور بیشتر وسایل نقلیه است. نتایج نظرخواهی از مدیران مناطق شهر تهران و برخی از شهرستانها كه توسط سازمان حمل و نقل و ترافیك شهر تهران صورت گرفته است و در مجلدی به همان نام چاپ و انتشار یافته است[9]،به وضوح نشان می‌دهد كه عابر پیاده در سازمان شهرداریها و تخصیص اعتبارات جاری آنها جایگاه متناسبی ندارد و عملاً در طرحهای توسعه شبكه ارتباطی شهری احداث سواره‌رو و تأمین تسهیلات برای عبور انسان سواره مورد توجه بوده است و عملاً احداث پیاده‌رو متناسب با حجم عبور پیاده و تأمین ایمنی آنها در عرض معابر بویژه در تقاطعها و پیش‌بینی محل ایمن برای محل انتظار مسافران درایستگاه ها و … كمتر در طرحهای شهری مورد توجه قرار می‌گیرد.در كشورهای صنعتی پیشرفته كه خود سازنده اتومبیل هستند و مالكیت وسایل نقلیه به مراتب از شهرهای ما بالاتر است به مسائل پیاده توجه بیشتری مبذول شده است.
1-3- بیان مسئله
علیرغم مزایای غیرقابل انكار و مسلم سیستم پیاده هنوز موجودیت آن در كنار سایر سیستمها در كلان شهرهای كشورمان به درستی به رسمیت شناخته نشده است. شاید دلیل اصلی این كم‌توجهی محدودیت‌های پیاده‌روی از نظر سرعت و مسافت باشد و شاید گستردگی دامنه و فراگیری آن. در هر صورت به هیچ عنوان و دلیلی نادیده انگاشتن این سیستم قابل توجیه نبوده و یقیناً ادامه این روند نه به سود جامعه و نه در جهت بهبود سیستم حمل و نقل خواهد بود. بدیهی است وضعیت فعلی سیستم پیاده‌روی كه حاصل سالها بی‌برنامگی و بی‌توجهی نسبت به مسائل سیستم پیاده‌از طرف مسئولین، برنامه‌ریزان و طراحان میباشد را نمی‌توان جز از طریق یك برنامه‌ریزی جامع و هماهنگ بهبود بخشید. این برنامه باید لزوماً كلیه جنبه‌های مرتبط با برنامه‌ریزی، طراحی و مدیریت سیستم را دربرگیرد و یكی از مهمترین اقدامات زیربنایی در این راستا تدوین اصول و معیارهای فنی مربوطه و ارائه پیشنهادات كاربردی است.
كمبود امكانات و تسهیلات تخصیص یافته به سیستم پیاده‌روی كه به هیچ روی تناسبی با جایگاه و سهم آن در حمل و نقل شهری ندارد و پائین بودن سطح عمومی آموزش و آگاهی‌های ترافیكی باعث شده پیاده حقوق حقه خویش را پایمال یافته و گاهی خود نیز به عنوان متخلف در صحنه‌های مختلف ترافیكی ظاهر می‌شود لذا در برنامه‌ریزی شهری و برنامه‌ریزی حمل و نقل شهری ضروری است امكانات پیاده‌روی در معابر شهری مورد توجه خاص قرار گیرد و اینچنین است كه مطالعه و بررسی تطبیق روش های عبور عابرین پیاده شهر تهران از عرض معابر تعریف و نیاز به توصیف آن ضرورت میابد.
تعداد صفحه : 220
قیمت :14700 تومان
