(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات پژوهش
فصل دوم: پیشینهی پژوهش
2-1-1-3 عمل زدایی و جداسازی 14
2-2 مکانیزمهای ریاضت طلبی و عقلی سازی.. 19
2-3-2 مروری تاریخی بر مقابله. 28
2-3-4 مقابله، احساس وارزیابی.. 33
2-3-6 طبقه بندی راهبردهای مقابلهای.. 36
2-4 راهبردهای سازشیافته و سازش نایافته. 39
2-5 تفاوتهای مقابله و مکانیسمهای دفاعی.. 40
2-7 تفاوت زوجها از نظر میزان رضایتمندی.. 42
2-8 عوامل موثر در آشفتگی روابط زوجی.. 44
فصل سوم: روش اجرای پژوهش
3-2 حجم نمونه و روش نمونه گیری.. 51
3-4-1 پرسشنامه سبکهای دفاعی (DSQ) 52
3-4-2 پرسشنامه راهبردهای مقابلهای.. 52
3-4-3 پرسشنامه رضایت زناشویی.. 53
3-6 روشهای تجزیه و تحلیل دادهها 54
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-2 یافتههای توصیفی و جمعیت شناختی.. 57
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
چکیده
هدف کلی این پژوهش بررسی رابطه بین سبکهای دفاعی و راهبردهای مقابلهای با رضایتمندی زناشویی است. دراین پژوهش تلاش می‌شود تا آسیب‌پذیرترین و مقاوم‌ترین تركیب سازوكارهای دفاعی/سبكهای مقابلهای نسبت به خطر فروپاشی خانواده (طلاق) یافته شود. بدین منظور نمونهای متشکل از 180 نفر، در سه گروه 60 نفره تهیه شده است کهاین سه گروه شامل زوجین با رضایت زناشویی بالا، زوجین با رضایت پایین و زوجین متقاضی طلاق میباشد و به صورت نمونه دردسترس انتخاب گردیدهاند. برای بررسی روابط بین متغیرها از سه پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ فرم کوتاه، راهبردهای مقابلهای موس و بلینگز و سبکهای دفاعی DSQ استفاده شده است. جهت تحلیل آماری دادههای پژوهش از روش آزمونهای همبستگی، آزمونهای آماری پارامتریک تی مستقل و ضریب رگرسیون چندگانه استفاده شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد که متغیر سبکهای مقابلهای 042/0 درصد و متغیر سبکهای دفاعی 089/0 از تغییرات متغیر رضایت زناشویی را قابل تبیین میکند. همچنین نتایج نشان داد، بین سبکهای مقابلهای، سبکهای دفاعی با رضایت زناشویی در زوجین با رضایت بالا و متقاضی طلاق تفاوت در دو گروه در سطح 01/0>p معنادار است.
واژگان کلیدی: رضایت زناشویی، سازوکار دفاعی، سبكهای مقابلهای، طلاق
مقدمه
ازدواجیک سنت فطری و الهی است که از دیرباز وجود داشته و تمامیشرایع و قوانین آن را ترغیب کردهاند. ازدواج قراردادی است که به موجب آن، زن و مرد در زندگی بایکدیگر شریک و متحد شده، خانوادهای را تشکیل میدهند. مصلحت فرد و اجتماع دراین است که زنان و مردان پیمان زناشویی ببندند و تشکیل خانواده دهند. اسلام اساس خانواده را بر آرامش، مودت، مهربانی و مساوات استوار ساخته است. آنچه از خود ازدواج مهم تر به شمار میرود موفقیت در ازدواج در بین زوجین است (فتحی آشتیانی و احمدی1383). موفقیت در ازدواج سببایجاد خانوادههای سالم خواهد شد و خانوادههای سالم در سلامت فرزندان و سپس سلامت جامعه، نقش مهمیرا دارند. جو حاکی از عدم تفاهم (عدم درک متقابل زن و شوهر از وضعیت و حالات طرف مقابل) و وجود درگیری و کشمکش بیانگرعدم رضایت رناشویی است. بدیهی است که در صورت وجود جو حاکی از عدم رضایت میان همسران، سلامت و کارکرد خانواده خدشه دار می‌شود و ادامهیاین اوضاع سرانجام ازدواج و خانواده را متلاشی میکند (محمدخانی، 1388). لذا، توجه به سلامت و چگونگی فضای درون خانواده که در عواملی نظیر رضایت زوجین از زندگی تبلور مییابد، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار خواهد بود. بدنبال رضایت از زندگی، اختلافات زناشویی کمتر شده و طلاق نیز در جامعه کمتر رخ میدهد (منانی، 1385).
سازوکار دفاعییک کنش روانشناختی میباشد که میان آرزوها، نیازها، عواطف و تکانههای فرد ازیک سو وبازداریهای درونی شده و واقعیتهای بیرونی از سوی دیگر میانجی می‌شود. دفاع، تقلای ناهشیار انگیخته شدهای تعریف می‌شود که هیجان دردناک را به حداقل و هیجان لذت بخش را به حداکثر میرساند. درحقیقت، از وجود انسان دفاع میکنند و تعادل او را برقرار مینمایند. فروید1 اولین کسی بود که در رابطه با مکانیسمهای دفاعی صحبت نمود او تعدادی مکانیسم دفاعی را فرض نمود و خاطرنشان ساخت ما با بهره گرفتن از چندین مکانیسم به طور همزمان از خود دفاع میکنیم.این مکانیزمهای دفاعی عبارتند از سرکوبی، انکار، واکنش وارونه، فرافکنی، واپس روی، دلیل تراشی، جابجایی و والایش. بیناین مکانیسمها مقداری همپوشی نیز وجود دارد. گرچه مکانیسمها از لحاظ جزئیات تفاوت دارند اما در دو ویژگی مشترک هستند1) آنها انکاریا تحریف واقعیت هستند. 2) آنها به صورت ناهشیار عمل میکنند (سید محمدی، 1387).
فولکمن[1] و لازاروس[2] مقابله رااینطور تعریف میکنند: “تلاشهای شناختی و رفتاری که جهت مدیریت خواستهای داخلی ویا خارجی صورت گرفته که به عنوان سختییا مشکل فراتر از توان فرد ارزیابی میشوند. ” براساساین تعریف 1. مقابلهای فرایندی است که پیوسته درحال تغییراست؛2. مقابلهای به طور خودکار انجام نمیشود، بلکه الگوی آموخته شدهای است برای پاسخ گویی به موقعیتهای تنش زا؛و3. مقابلهای نیازمند تلاشهای فرد برای مقابلهای با استرس است (خدایاری فرد وپرند، 1390). فولکمن، لازاروس وسایرین با توجه به گستردگی و گوناگونی پاسخهای مقابلهای، جهت درک شیوههای مقابلهای که مردم از آنها استفاده میکنند، طبقه بندیهایی را پیشنهاد دادند.یکی از جدیدترین و مشهورترین مفهوم سازیهای شیوههای مقابلهای بین دو روش مقابلهای تمایز قائل می‌شود: روشهای مقابلهای مسئله محور و مقابلهای هیجان محور. مقابلهای مسئله محور مستلزم تلاشهای فعال برای مواجهه با محرک تنش زا است.یک نمونه از مقابلهای مسئله محور مسئله گشایی فعال است که مستلزم تلاش برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مسئله وتدبیرها وراه حلهای در دسترس میباشد. از طرف دیگر، مقابلهای هیجان محور به تلاشهایی اشاره میکند که مستقیماً در پی حل مسئله نبوده بلکه بر مدیریت واکنشهای هیجانی متمرکز است واز ارزیابیهای اولیه وثانویه ناشی می‌شود.یک نمونه از مقابلهای هیجان محور، فرار- اجتناب است که میتواند مصرف الکلیا سایر داروها واجتناب احساسی از مشکل واقعی راایجاب کند (مارتز و لیونه، 2007).
پژوهشگران براین نکته تاکید کردهاند که باید بین مکانیزمهای دفاعی و راهبردهای مقابلهای تمایز قائل شد. راهبردهای مقابلهای نیازمند آگاهی کامل و تصمیم گیری برای مدیریت و حل موقعیت مشکل آفرین هستند؛ در حالی که مکانیزمهای دفاعی ناهشیارانه روی میدهند و فقط میتوانند با حالت هیجانی درونی تداخل کنند و تحریفی از واقعیت به وجود آورند. علاوه براین، راهبردهای مقابلهای وابسته به موقعیت، در حالی که مکانیزمهای دفاعی انعکاس دهنده خصوصیات نسبتا پایدار افرادند (زوکالی، موسکاتلو، برنو، باریلا، کامپولو و سانتورو، 2006؛ به نقل از جواهری و همکاران، 1390). شناخت و دسترسی به سازوکارهای دفاعی و راهبردهای مقابلهای افراد به عنوان سازههایی بسیار تاثیر گذار در شخصیت، افکار و رفتار افراد دارای اهمیت میباشد. در پژوهش حاضر به بررسی دو سازه روانشناختی سازوکارهای دفاعی و راهبردهای مقابلهای خواهیم پرداخت. آنچه دراین پژوهش مدنظر میباشد شناخت؛ نقش، تاثیرگذاری و اهمیتاین سازهها و تاثیرات آنان در رضایت مندی زناشویی است.
1-1 بیان مسأله
ازدواج با بحرانهای دائمیسر و کار دارد. بطوریکه معضل اختلالات زناشویی بیشتر از هر طبقه تشخیص روانپزشکی دیگر دلیل مراجعه مراجعان به مراکز مشاوره است. زن و مرد به دلایل متعدد لاجرم میبایست مسائل و مشکلات بسیاری را درایجاد و حفظ و بقای زندگی زناشویی و روابط نزدیک و صمیمانه بایکدیگر تجربه کنند. آمار بالای طلاق درایران و در جهان نشانه بارز مشکلات زناشویی است. در بررسی مشکلات زناشویی دیدگاه های مختلف و پژوهشهای متعددی ارائه شده است. دراینجایک دسته بندی کلی از آسیبهای ازدواج ارائه میگردد:
- آسیبهای درون فردی 2) آسیبهای بین فردی 3) آسیبهای فرافردی
آسیبهای درون فردی، منبعث از ویژگیهای شخصیتی، مشکلات روحی-روانی و ساختار جسمانی-و برخی عادات ناپسند فرد است. آسیبهای بین فردی، مشکلاتی است که دریک موقعیت تعاملی و در روابط بین زوجینایجاد می‌شود. برخی ازاین عوامل از باورها، دیدگاه ها و برخی ویژگیهای شخصیتی هریک از زوجین نشأت میگیرد که به خودی خود مشکل ساز نیست بلکه در تفاوت با ویژگیهای همسر نمایان میشوند. آسیبهای فرافردی:به مشکلاتی اشاره دارد که از عوامل محیطی و خارج از رابطه زوجین نشأت میگیرند ولی بر رابطه زناشویی تأثیر منفی مستقیمیا غیر مستقیم دارد. ماحصل کلاماینکه نباید به ازدواج فقط به عنوانیک قرارداد قانونی و شرعی که به دنبال آن وظایفی برای زن و مردایجاد میشوند نگاه کرد. بلکه باید به ازدواج به عنوان سکوی پرواز بسوی کمال و رهایی از منیتها و معنایافتن تبلور عشق و دوستی نگریست. دراین صورت حفظاین گوهر ارزشمند اهمیت دارد ازاین رو باید در راه شناخت عوامل آسیب زا برای زندگی زناشویی گام برداشت تا بتوان به موقع از وخیم تر و پیچیده تر شدن مشکلات خانوادگی و زناشویی پیشگیری نمود (رحمت اللهی و همکاران، 1385). با توجه به مطالب بیان شده سازههای روانشناختی در پیدایش نارضایتی زناشویی نقش بسزایی دارند.یکی از سازههایی که در پژوهش حاضر به آن پرداخته خواهدشد، سازوکارهای دفاعی است. سازوکاردفاعییک کنش روانشناختی میباشد که میان آرزوها، نیازها، عواطف و تکانههای فرد ازیک سو و بازداریهای درونی شده و واقعیتهای بیرونی از سوی دیگر میانجی می‌شود. فرض اصلی نظریه روان تحلیلی از آغاز متمرکز بر ماهیت خود فریبی فراگیر انسان بوده است. از نقطه نظر روان پویشی، هرعمل شناختی به خودی خود شکلی از نظم دهی عاطفی است. براین اساس دفاع، تقلای ناهشیار انگیخته شدهای تعریف می‌شود که هیجان دردناک را به حداقل و هیجان لذت بخش را به حداکثر میرساند. در حقیقت، از وجود انسان دفاع میکنند و تعادل او را برقرار مینمایند. شخصی کهاین مکانیسمها را نداشته باشد، در مقابل فشارها و محرومیتهای زندگی کاملا بی دفاع است و قادر به استقامت در مقابل مسائل عاطفی و اجتماعی نیست) محمدپوریزدی و همکاران، 1388).
سازه دیگری که در پژوهش حاضر به آن پرداخته خواهد شد، راهبردهای مقابلهای میباشد. راهبردهای مقابلهای مجموعهای از تلاشهای شناختی و رفتاری فرد است که در جهت تعبیر و تفسیر و اصلاحیک وضعیت تنش زا به کار میرود و منجر به کاهش رنج ناشی از آن می‌شود و دامنه وسیعی از افکار و اعمالی را شامل می‌شود که افراد هنگام مواجهه با شرایط فشارزایی درونییا بیرونی به کار میبرند. لازاروس و فولکمن (1984) دو شکل کلی از مقابله را تعیین کردند که عبارتند از مقابله مسئله مدار ومقابله هیجان مدار. در مقابله مسأله مدار، پاسخهای هیجانی و رفتاری افراد در جهت مدیریت یا تغییر منابع استرس به كار برده می شوند. در مقابله هیجان مدار افراد، راهبردهایی را به كار می برند كه پریشانی هیجانی آنها كه با موقعیتهای استرس زا در ارتباط است را مدیریت نمودهیا کاهش میدهد از سوی دیگراندلر1 و پارکر2 (1994) سه زمینه اصلی رفتارهای مقابلهای مساله مدار، هیجان مدار و اجتنابی را معرفی نمودند) کورباسون و همکاران2002).
پژوهش در مورد تاثیر برخی از سازههای روان شناختی مانند سازوکارهای دفاعی و راهبردهای مقابلهای که در بین اشکال گوناگون آسیب شناسی روانی میانجی میشوند در سازگاری روانشناختی مورد نظر قرار گرفتهاند. هم چنین ارتباط میان سلامت روانی، سازوکارهای دفاعی، پالایش و راههای مقابلهای (اریکسون و همکاران، 1996؛به نقل از نظام زاده، 1387) بررسی شده است. پژوهشگران دریافتهاند که سلامت روانی با چگونگی به کارگیری سازوکارهای دفاعی پذیرفته شده مانند پیش بینی، پالایش، شوخ طبعی وفرونشانی ارتباط داردبه طور کلی راههای مقابلهای و سازوکارهای دفاعی سبب کاهش آسیب پذیری در موقعیت استرس زا میشوند (میلی، 2001 ؛به نقل ازنظام زاده، 1387).
در تمام زندگیهای زن و شوهری اختلافاتی از کوچک تا بزرگ وجود دارد که برخی از اختلافات هر چند کوچک متاسفانه به طلاق ختم می‌شود. بیشتر اوقات ویژگیهای فردی باعث اختلاف میشوند و گاهی هیچ کدام از طرفین حاضر نیست که به خاطر حفظ بنیان خانواده خود را تغییربدهد. اگر ازدواج را قراردادی بین دو شخص برای زندگی مشترک بدانیم، این قرارداد همواره دائم نیست و گاهی بنا به دلایلی فسخ می شود. جریان فسخ قرارداد بین یک زوج را اصطلاحا طلاق می گویند (آزادی و همکاران، 1389). آمار طلاق در کشور روز به روز رو به افزایش است واین معضل بزرگ اجتماعی پایههای خانواده را فرو میریزد و به گونهای که در هیچ زمانی مانند حاضر بشر دچار انحلال کانون خانواده و آثار سوء ناشی از آن نبوده است. طبق آمار رسمیسازمان ثبت احوال در سال 1390 تعداد142841مورد طلاق در کشور به ثبت رسیده است که در مقابل آن 874792مورد ازدواج به ثبت رسیده است.این رقم نشان دهنده افزایش روزافزون آمار طلاق در کشور میباشد. . بر اساس آمار قوه قضائیه درتهران روزانه 2 هزار نفر به مراکز قضایی خانواده مراجعه میکنند که دراین میان 500پرونده قضایی با موضوع طلاق تشکیل می‌شود. براساس آمار ارائه شده طلاق در کشور ما سیری صعودی را طی میکند. لذا پژوهشگر درصدد بررسی عوامل موثر بررضایت زناشویی زوجین برآمده است. در حقیقت پژوهشگر حاضر بر آن است تا سهم سبکهای دفاعی و راهبردهای مقابلهای را بر رضایت زناشویی زوجین مورد بررسی قرار دهد.
قیمت :37500 تومان
بلافاصله پس از پرداخت ، لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد
و در ضمن فایل خریداری شده به ایمیل شما ارسال می شود.
پشتیبانی سایت parsavahedi.t@gmail.com
37,500 تومانافزودن به سبد خرید