دانشگاه شیراز
دانشكده مهندسـی
پایان‌نامه كارشناسی ارشد در رشته مهندسی کامپیوتر (هوش مصنوعی)
عنوان:
طراحی و پیاده سازی رفع کننده تناقض در یک سیستم تصمیم همیار هوشمند مبتنی بر تنوع نقطه نظرات
استاد راهنما:
دكتر شهرام جعفری
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب:
فصل اول. مقدمه……………………….. 1
1-1- مقدمه………………………. 2
1-2- رفع ناسازگاری………………………... 3
1-3- سیستمهای تصمیم همیار و سیستمهای تصمیم همیار هوشمند……… 4
1-4- هدف از این پایان نامه……………………….. 6
1-5- نگاه کلی به فصول پایان نامه……………………….. 6
فصل دوم. روشهای رفع ناسازگاری…………………………. 7
2-1- مقدمه……………………….. 8
2-2- برخی استراتژی های ساده برای رفع ناسازگاری.……………………….. 9
2-3- رفع ناسازگاری با بهره گرفتن از یک مقدار سودمندی.……………………….. 13
2-4- رفع ناسازگاری با بهره گرفتن از هزینه های تخمین زده شده تصادفی…….. 15
2-4-1- تخمین امید ریاضی هزینه………………………. 17
2-4-2- برآورد بازگشتی ………………………. 18
2-4-3- رفع ناسازگاری ………………………. 19
2-5- رفع ناسازگاری با بهره گرفتن از برنامه نویسی خطی.……………………….. 21
2-6- رفع ناسازگاری با بهره گرفتن از تئوری بازی..………………………. 22
2-7- رفع ناسازگاری با بهره گرفتن از مدل گراف.………………………... 23
2-8- رفع ناسازگاری با بهره گرفتن از روند سلسله مراتبی تحلیلی و بهبود آن…….. 25
فصل سوم. سیستمهای تصمیم همیار هوشمند…………………………. 31
3-1- مقدمه……………………….. 32
3-2- ویژگیهای سیستمهای تصمیم همیار هوشمند.……………………….. 33
3-3- معرفی چند سیستم تصمیم همیار هوشمند با ساختارهای متفاوت…………….. 36
3-3-1- استفاده از الگوریتمهای تکاملی در ساختار IDSS ……………………….
3-3-2- استفاده از عامل هوشمند در ساختار IDSS ……………………….
3-3-3- استفاده از روشهای داده کاوی و شبکه های عصبی مصنوعی در ساختار IDSS ……………….
3-3-4- استفاده از یک روش تصمیم گیری مبتنی بر منطق فازی در ساختار IDSS ……………………….
3-3-5- استفاده از استنتاج مبتنی بر مورد در ساختار IDSS ……………………….
3-3-6- استفاده از مولفه های مبتنی بر قانون در ساختار IDSS ……………………….
فصل چهارم. بازیهای کامپیوتری استراتژیک بلادرنگ و سیستمهای هوشمند مرتبط با آنها….. 57
4-1- مقدمه.ذ 58
4-2- ویژگیهای بازیهای استراتژیک بلادرنگ.ذ… 59
4-3- مروری بر سیستمهای هوشمند مرتبط با بازیهای استراتژیک بلادرنگ………. 63
فصل پنجم. سیستم پیشنهادی…………………………. 71
5-1- مقدمه……………………….. 72
5-2- معرفی سیستم پیشنهادی..………………………. 73
5-3- مولفه های اصلی سیستم پیشنهادی………………………... 74
5-4- روش رفع ناسازگاری بکار برده شده در سیستم پیشنهادی……….. 77
فصل ششم. ارزیابی و نتایج…………………………. 80
فصل هفتم. نتیجه گیری و کارهای آینده……………………….. 89
فهرست منابع……………………………. 92
چکیده:
رفع ناسازگاری یک رویه مهم در بسیاری از سیستمهای هوشمند از جمله سیستمهای مبتنی برقانون میباشد. این رویه، ترتیب اجرای قوانین را در شرایطی که بیش از یک قانون برای اجرا وجود دارد، تعیین مینماید. برای رفع ناسازگاری، روشهای مختلفی وجود دارد. در این پژوهش، به منظور رفع ناسازگاری در یک سیستم مبتنی بر قانون، از پیگیری نقطه نظرات مختلف در مسیرهای استنتاج مجزا، استفاده شده است. این سیستم، یک سیستم تصمیم همیار هوشمند است که در هنگام وقوع ناسازگاری، با در نظر گرفتن خطوط استنتاج جداگانه برای هر یک از قوانین ناسازگار، امکان آگاهی از تمامی انتخابهای ممکن را برای تصمیمگیرنده فراهم میسازد.
به طورکلی، سیستمهای تصمیم همیار هوشمند با وارد نمودن تکنیکهای مختلف هوش مصنوعی در ساختار سیستمهای تصمیمهمیار، این سیستمها را به منظور حمایت بیشتر و ارتقاء تصمیمگیری، بهبود بخشیدهاند.
سیستم تصمیمهمیار هوشمندی که در این پژوهش ارائه شده، به منظور یاریرساندن به یک بازیکن در یک بازی استراتژیک بلادرنگ پیاده سازی شده است. ایجاد برنامه های کامپیوتری در رابطه با بازیهای استراتژیک بلادرنگ، یک زمینه جدید در حیطه بازی در هوش مصنوعی به حساب میآید. این برنامه ها محدود به ایجاد حریفان هوشمند به منظور سرگرم نمودن بازیکنهای انسانی نمی باشد و امرزوه شبیهسازهایی با کارایی بالا جهت تمرین افراد نظامی، از خواسته های مطرح بوده و تحقیقات هوش مصنوعی در زمینه این نوع از بازی ها، علاوه بر تولیدکنندگان تجاری بازیها، از حمایتهای وسیع برخی از موسسات دفاعی نیز برخوردار میباشد.
نتایج بدست آمده از ارزیابی سیستم ارائه شده در این پژوهش، حاکی از آن است که بازیکن به کمک این دستیار هوشمند می تواند عملکرد بهتری نسبت به سایر بازیکنان داشته باشد.
فصل اول: مقدمه
1-1- مقدمه
مسائل بسیاری وجود دارند که محدود به یک راه حل منحصر به فرد نمیباشند. علاوه براین، برخی از مسائل ممکن است تعداد نامحدودی مسیرهای پاسخ مشابه، داشته باشند. یک ناسازگاری[1] هنگامی روی میدهد که تصمیمهای گوناگونی، متناظر با مسیرهای پاسخ متمایز، فراهم باشد.
به طور کلی در سیستمی که دارای مجموعه های نسبتاً بزرگی از قوانین و حقایق باشد، درج یک حقیقت می تواند منجر به صحیح شدن ارزش چندین قانون و در نتیجه فعال شدن آنها گردد. هر ترتیبی از اجرای این قوانین، می تواند نتایج متفاوتی را به دنبال داشته باشد که در این صورت این مجموعه از قوانین، مجموعه قوانین ناسازگار نامیده میشوند. یک استراتژی رفع ناسازگاری ترتیبی را برای اجرای این مجموعه از قوانین تعیین مینماید.
سیستمهای هوشمند از قبیل سیستمهای مبتنی بر قانون، ابزارهای برنامه ریزی، و ساختارهای وابسته به دانش، از استراتژی های متفاوتی برای رفع ناسازگاری استفاده می کنند] 2[.
در این پژوهش در ابتدا در رابطه با این شیوه های متفاوت توضیحاتی ارائه میگردد و پس از آن ایدهایی که به منظور رفع ناسازگاری در سیستم پیشنهادی بکار برده شده، شرح داده می شود. سیستم پیشنهادی یک سیستم تصمیمهمیار هوشمند است که به منظور یاری رساندن به یک بازیکن در یک بازی استراتژیک بلادرنگ طراحی و پیاده سازی شده و شرح ساختار و ویژگیهای آن در فصول آتی آمده است. همچنین در این پایان نامه در ارتباط با سیستمهای تصمیمهمیار هوشمند و ساختارهای مختلفی که محققان برای پیاده سازی این سیستمها در نظر گرفته اند، نیز مطالبی ارائه شده است.
2-1- رفع ناسازگاری
در بسیاری از سیستمهای مبتنی بر قانون، موتور استنتاج، یک مولفهی نرمافزاری است که در هنگام اجرای برنامه کاربردی، بر روی مجموعه ایی از قوانین، استنتاج می کند. از جمله مهمترین وظایفی که توسط موتور استنتاج صورت میگیرد، رفع ناسازگاری است] 47[. به طور کلی، رفع ناسازگاری، یک استراتژی، برای انتخاب ترتیب اجرای قوانین است هنگامی که بیش از یک قانون بتواند اجرا شود.
برای رفع ناسازگاری روشهای مختلفی وجود دارد. سادهترین راه حل، انتخاب تصادفی قوانین است. در برخی از استراتژیها، از جمله مهمترین فاکتورهایی که در انتخاب قوانین موثر است مقدار اولویتی است که توسط سازندهی سیستم به هر قانون اختصاص داده می شود که در این روش برای قوانین با اولویت یکسان باید از روش دیگری استفاده گردد. روشهای خبرهتر از اطلاعات آماری مرتبط با موفقیتها و عدم موفقیتهای پیشین در هنگام بکار بردن قوانین مختلف، به منظور پیبردن به احتمال موفقیت، استفاده می کنند. همچنین برخی از روشها، هزینه های قوانین را که نشاندهنده تلاش هایی است که حلکننده مسئله برای انجام اعمال بدان نیازمند است (مانند زمان) بحساب می آورند] 2[.
روشی که در این پژوهش به منظور رفع ناسازگاری بکار برده شده، با در نظر گرفتن یک خط استنتاج جداگانه برای هر یک از قوانین ناسازگار در طی روند استنتاج، تمامی حالات ممکن برای اولویت بندی در اجرای قوانین را تحت پوشش قرار میدهد.
3-1- سیستم های تصمیم همیار و سیستمهای تصمیم همیار هوشمند
به طور کلی، اخذ تصمیم، یکی از مهمترین و حساسترین فعالیتهایی است که در هر سازمان و یا تشکیلاتی صورت میگیرد] 48[. برای پشتیبانی و حمایت از این روند پیچیده، دسته متنوعی از سیستمهای اطلاعاتی مستقل بنام سیستمهای تصمیمهمیار، در طی دو دهه گذشته به وجود آمدهاند. این سیستمها به صورت ابزارهای مبتنی بر کامپیوتری که به منظور پشتیبانی از روند پیچیده اخذ تصمیم و حل مسئله ایجاد میشوند، تعریف و در جهت ایجاد محیطی برای تحلیل مسائل، ساخت مدلها و شبیهسازی رویه تصمیم گیری و برنامه های تصمیم گیرندگان طراحی میگردند] 49[.
این سیستمهای اطلاعاتی، که به منظور حمایت فعل و انفعالی از تمامی مراحل روند اخذ تصمیم یک کاربر، طراحی میشوند، میتوانند شامل تکنولوژیهایی برگرفته از زمینه های علمی مختلف شامل حسابداری، علوم شناختی، علوم کامپیوتر، اقتصاد، مهندسی، مدیریت، آمار و … باشند و اغلب از سه مولفهی زیرسیستم داده، زیر سیستم مدل (که دارای مکانیزمی برای پردازش داده میباشد) و زیرسیستم ارتباط با کاربر، تشکیل شده اند] 19[.
اگرچه، سیستمهای تصمیمهمیار با بکار بردن منابع اطلاعاتی و ابزارهای تحلیل گوناگون، شرایط بهتر و با کیفیت بیشتری را برای تصمیمگیرندگان فراهم میسازند و داشتن یک نقش حمایتی به جای جایگزینی کامل افراد در روند اخذ تصمیم، از اهداف اصلی آنهاست] 12[، اما نمی توان آنها را به عنوان یک همیار هوشمند برای تصمیمگیرندگان در نظر گرفت. سیستمهای تصمیمهمیار هوشمند، برای مسائل عمومیایی که به تصمیم گیریهای مکرر نیاز دارند، مفید و از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه هستند. این سیستمهای محاورهایی مبتنی بر کامپیوتر، برای حل مسائل نیمه ساختیافته، از، ترکیب داده و دانش تخصصی و مدلهایی که برای حمایت از تصمیمگیرندگان در سازمانها بکار میرود، با تکنیکهای هوش مصنوعی، استفاده می کنند] 50[.
تعاریف مختلفی از تفاوتهای میان یک سیستم تصمیمهمیار و یک سیستم تصمیمهمیار هوشمند وجود دارد که این امر به دلیل وجود انواع مختلف سیستمهای تصمیمهمیار هوشمند میباشد. در این سیستمها، عملکرد هوشمندانه در تصمیمگیری، با بهبودهایی نظیر ارتقاء سیستم مدیریت پایگاه مدل و یا تقویت فاصل کاربر با بهره گرفتن از تکنیکهای گوناگون هوش مصنوعی مانند پردازش زبان طبیعی و یا سایر تکنیکهای مشابه، میسر شده است. همچنین، این نوع از سیستمها با حمایت از مسائلی با عدم قطعیت، امکان پشتیبانی از محدوده وسیعتری از تصمیمات را فراهم ساخته و میتوانند قلمروهایی را کنترل و مدیریت نمایند که در آنها روند تصمیم گیری پیچیدهتر بوده و علاوه بر مهارت و خبرگی، به ارزیابی اثر راه حل پیشنهادی نیز نیاز دارد. از دیگر مزایای سیستمهای تصمیمهمیار هوشمند نسبت به سیستمهای تصمیمهمیار، بهبود سازگاری در تصمیمات، بهبود تشریح و تفسیر و توجیه پیشنهادات ارائه شده توسط سیستم میباشد] 19[.
Holsapple و Whinston از اولین محققانی بودند که به طراحی و مطالعه سیستمهای تصمیمهمیار هوشمند، پرداختند] 51[. آنها مشخصه های زیر را برای این سیستمها پیشنهاد دادند:
– این سیستمها شامل انواع مختلف دانش که نمودهای انتخاب شدهایی از دنیای تصمیمگیرنده را توصیف می کنند، میباشند.
– این سیستمها دارای توانایی بدست آوردن و نگهداری دانش توصیفی[2] مانند نگهداری رویداد[3] و انواع دیگر دانش هستند.
– این سیستمها میتوانند دانش را به شیوه های مختلف تولید نموده و ارائه دهند.
– آنها میتوانند دانشی را برای ارائه یا بدست آوردن دانش جدید، انتخاب نمایند.
– این سیستمها میتوانند به صورت مستقیم (هوشمند) با تصمیمگیرنده در ارتباط باشند.
اگرچه این سیستمها حامیانی هوشمند و انسانگونه در روند تصمیم گیری هستند، اما تصمیمگیرندگان باید تصمیمات نهایی و بحرانی را خود اتخاذ نمایند.
4-1- هدف از این پایان نامه
هدف از این پایان نامه، ارائه یک سیستم تصمیمهمیار هوشمند است که در هنگام وقوع ناسازگاری، برای هر یک از قوانین ناسازگار، یک خط استنتاج مجزا را در نظرگرفته و با پیشبرد استنتاج در هر یک از این خطوط، امکان آگاهی از نتایج انتخاب هر یک از راه حلهای ممکن را برای تصمیمگیرنده فراهم میسازد. این سیستم، یک سیستم مبتنی بر قانون است که به منظور یارینمودن یک بازیکن در یک بازی استراتژیک بلادرنگ طراحی و پیاده سازی شده است.
در این پژوهش، روشهای گوناگونی که به منظور رفع ناسازگاری در سیستمهای هوشمند بکار برده شده و نیز ساختارهای مختلفی که برای سیستمهای تصمیمهمیار هوشمند مورد استفاده قرار گرفته، بررسی و ارائه شده است.
5-1- نگاه کلی به فصول پایان نامه
مطالب عنوان شده در این پایان نامه در قالب هفت فصل آورده شده‌اند. در فصل دوم، روشهای گوناگون رفع ناسازگاری شرح داده شده و فصل سوم به بیان ساختارهایی که برای سیستمهای تصمیمهمیار هوشمند در تحقیقات مختلف ارائه شده، می پردازد. در فصل چهارم بازیهای کامپیوتری استراتژیک بلادرنگ معرفی و ویژگیهای سیستمهای مربوط به این نوع از بازیها مطرح شده است. فصل پنجم، ساختار و مولفههای سیستم پیشنهادی و نیز روش رفع ناسازگاری بکار برده شده در این سیستم را شرح میدهد. ارزیابی سیستم پیشنهادی و نتایج آن در فصل ششم آورده شده و فصل انتهایی نیز به نتیجه گیری و ارائه کارهای آینده می پردازد.
[1] Conflict
[3] Record keeping
تعداد صفحه : 111
قیمت : 14700 تومان
بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد
و در ضمن فایل خریداری شده به ایمیل شما ارسال می شود.
پشتیبانی سایت :
* parsavahedi.t@gmail.com
14,700 تومانافزودن به سبد خرید