دانشگاه آزاد اسلامی
واحد علوم و تحقیقات کرمانشاه
گروه : روانشناسی
پایان نامه جهت دریافت کارشناسی ارشد (M.A)
روانشناسی بالینی
عنوان :
مقایسه منبع کنترل و هیجان خواهی در افراد وابسته به مواد اپیوئیدی تحت درمان MMT و افراد عادی
استاد راهنما :
دکتر خدامراد مومنی
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده………………………………………………………………………………………………………………. 1
فصل یکم : مقدمه پژوهش
1 – 1 بیان مسئله…………………………………………………………………………………………………… 3
1 – 2 اهمیت و ضرورت پژوهش………………………………………………………………………………… 6
1 – 3 اهداف پژوهش ……………………………………………………………………………………………. 8
1-3-1 هدف اصلی…………………………………………………………………………………………… 5
1-3-2 اهداف فرعی…………………………………………………………………………………………. 8
1-4 فرضیه های پژوهش………………………………………………………………………………………….. 8
1 – 4 – 1 فرضیه اصلی………………………………………………………………………………………. 8
1 -4 – 2 فرضیه های فرعی………………………………………………………………………………….. 8
1 -5 تعاریف مفهومی و عملیاتی………………………………………………………………………………… 9
1 – 5 – 1 تعاریف مفهومی…………………………………………………………………………………….. 9
1 -5 – 2 تعاریف عملیاتی……………………………………………………………………………………… 9
فصل دوم : پیشینه پژوهش
2 -1 اعتیاد………………………………………………………………………………………………………. 12
2 – 2 تعریف اعتیاد…………………………………………………………………………………………….. 12
2 – 3 تاریخچه مواد مخدر……………………………………………………………………………………… 14
2 – 4 شیوع مواد مخدر…………………………………………………………………………………………. 14
2- 5 اعتیاد در ایران……………………………………………………………………………………………… 14
2 – 6 طبقه بندی کلی مواد……………………………………………………………………………………… 15
2 – 7 مواد اپیوئیدی (افیونی)…………………………………………………………………………………… 16
2 – 8 فارماکولوژی مواد اپیوئیدی……………………………………………………………………………… 18
2 – 9 اعتیاد به مواد خانوادة تریاک……………………………………………………………………………. 19
2 – 10 معیارهای DSM-5 برای مسمومیت ناشی از اپیوئید ……………………………………………….. 19
2 – 11 معیارهای DSM-5 برای اختلال مصرف اوپیود …………………………………………………… 20
2 – 12 معیارهای DSM-5 برای سندرم پرهیز از اوپیود …………………………………………………… 21
2 – 13 سبب شناسی …………………………………………………………………………………………… 22
2 – 13 – 1 تئوری های روان پویشی………………………………………………………………………….. 23
2 – 13 – 2 تئوری رفتاری…………………………………………………………………………………….. 23
2 – 13 – 3 تئوری های زیست شناختی و ژنتیک…………………………………………………………….. 24
2 -13 – 4 عوامل نو رو شیمیایی – گیرنده ها وسیستم های گیرنده…………………………………………. 25
2 – 13 – 5 مدل انتقال فرهنگی……………………………………………………………………………….. 25
2- 13 – 6 مدل زیست ،روان ،اجتماعی ……………………………………………………………………… 26
2 -13 – 7 عوامل فردی……………………………………………………………………………………….. 26
2 – 14 درمان……………………………………………………………………………………………………. 27
2 – 15 تاریخچه ی ایجاد درمان نگهدارنده متادون ) (MMT………………………………………………. 27
2 – 16 درمان نگهدارنده متادون……………………………………………………………………………….. 28
2 – 17 منبع کنترل……………………………………………………………………………………………… 30
2 – 18 احساس کنترل………………………………………………………………………………………….. 31
2 – 19 تفاوتهای فردی در زمینه ادراک محل کنترل…………………………………………………………. 32
2 – 20 مفهوم کنترل و نظریه اسناد…………………………………………………………………………….. 32
2 -21 منبع کنترل………………………………………………………………………………………………. 33
2 – 22 انواع منبع کنترل……………………………………………………………………………………….. 34
2 – 22 – 1 منبع کنترل درونی………………………………………………………………………………… 34
2 – 22 – 2 منبع کنترل بیرونی………………………………………………………………………………… 35
2 – 22 – 3 ویژگی های افراد با منبع کنترل درونی………………………………………………………….. 36
2 – 22 – 4 ویژگی های افراد با منبع کنترل بیرونی………………………………………………………….. 37
2 – 23 تاریخچه، نظریه راتر…………………………………………………………………………………… 37
2 – 23 – 1 تفاوتهای فردی……………………………………………………………………………………. 38
2 – 23 – 2 کنترل……………………………………………………………………………………………… 38
2 – 23 – 3 واکنش در برابر از دست دادن کنترل……………………………………………………………. 39
2 – 23 – 4 تصور راتر درباره انسان……………………………………………………………………………. 39
2 – 24 هیجان خواهی و مصرف موادی……………………………………………………………………….. 40
2 – 25 ارتباط بین تنیدگی، هیجان و اندورفینها………………………………………………………………. 41
2 – 26 هیجان خواهی………………………………………………………………………………………….. 42
2 – 27 نظریه های هیجان……………………………………………………………………………………… 42
2 – 27 – 1 نظریة جیمز- لانگه………………………………………………………………………………… 42
2 – 27 – 2 نظریة کنن – بارد………………………………………………………………………………….. 43
2 – 27 – 3 نظریة پاپز………………………………………………………………………………………….. 43
2 – 27 – 4 نظریة واتسون……………………………………………………………………………………… 43
2 – 27 – 5 نظریه های انگیزشی و فیزیولوژیک هیجان……………………………………………………… 44
2 – 27 – 6 نظریه آیسنک…………………………………………………………………………………….. 47
2 – 27 – 7 نظریه سولومون-کوربیت…………………………………………………………………………. 48
2 – 28 عوامل درونی و بیرونی هیجان…………………………………………………………………………. 50
2 – 29 پیشینه پژوهش………………………………………………………………………………………….. 52
2 – 29-1پژوهش های داخلی …………………………………………………………………………….. 52
2 – 29- 2 پژوهش های خارجی………………………………………………………………………………. 53
فصل سوم : روش پژوهش
3-1 روش……………………………………………………………………………………………………….. 56
3 – 2 متغیرهای پژوهش………………………………………………………………………………………… 56
3 – 2 – 1 متغیر مستقل…………………………………………………………………………………….. 56
3 – 2 – 2 متغیر وابسته3- 2 – 3 متغیر کنترل……………………………………………………………. 56
3- 2 – 3 متغیر کنترل………………………………………………………………………………………. 56
3 – 3 جامعه آماری، روش نمونهگیری و حجم نمونه…………………………………………………………. 56
3 – 4 روش شناسی پژوهش…………………………………………………………………………………….. 56
3 – 5 ملاک ورود و خروج……………………………………………………………………………………. 56
3 – 6 ابزار پژوهش……………………………………………………………………………………………… 57
3 – 6 – 1 مقیاس هیجان خواهی آرنت……………………………………………………………………. 57
3 – 6 – 2 مقیاس منبع کنترل درونی بیرونی راتر………………………………………………………… 57
3 – 6 – 3 شیوه اجرا……………………………………………………………………………………….. 58
3 – 7 روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………………… 58
فصل چهارم : یافته‌های پژوهش
4 – 1 یافته‌های توصیفی………………………………………………………………………………………… 61
4 – 2 یافته های استنباطی………………………………………………………………………………………. 63
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
5 – 1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………… 67
5 – 2 بحث و تفسیر نتایج………………………………………………………………………………………. 67
5 – 3 محدودیت های پژوهش…………………………………………………………………………………. 69
5 – 4 پیشنهادات………………………………………………………………………………………………… 70
5 -4 – 1 پیشنهادات کاربردی………………………………………………………………………………….. 70
5 –4- 2 پیشنهادات پژوهشی…………………………………………………………………………………… 70
منابع
الف) منابع فارسی………………………………………………………………………………………………… 71
ب) منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………… 74
پیوست‌ها………………………………………………………………………………………………………… 77
چکیده
هدف پژوهش حاضر ، مقایسه نوع منبع کنترل و هیجان خواهی بر افراد وابسته به مواد اپیوئیدی تحت درمان متادون و افراد عادی است. روش پژوهش پس رویدادی و از نوع علی مقایسه ای می باشد. حجم نمونه 200 نفر بوده که تعداد 100 نفر از آنها با روش نمونه گیری سیستماتیک از بین 92 مرکز MMT کرمانشاه انتخاب شده و تعداد 100 نفر افراد عادی به روش نمونه گیری در دسترس و داوطلبانه انتخاب شده اند به منظور گرد آوری داده ها از پرسشنامه منبع کنترل راتر و پرسشنامه هیجان خواهی آرنت استفاده شده است . در ابتدا برای همسان سازی داده ها از آزمون تی و کای دو پیرسون استفاده گردید و جهت تعیین نرمال بودن داده ها از آزمون کولموگرو – اسمیرنوف استفاده شده است ، سپس با بهره گرفتن از آزمون تی گروه های مستقل و نرم افزار SPSS19 داده ها بررسی شد . نتایج نشان داد دردو متغییر منبع کنترل و هیجان خواهی در افراد وابسته به مواد اپیوئیدی و افراد عادی تفاوت معنی داری وجود دارد ، در .اقع سطح هیجان خواهی در افراد وابسته به مواد اپیوئیدی بیش از افراد عادی بوده و این افراد از لحاظ نوع منبع کنترل بیشتر بیرونی بوده و در مقایسه با افراد عادی از منبع کنترل درونی کمتری برخوردارند.
کلید واژگان : منبع کنترل ، هیجان خواهی ، مواد اپیوئیدی ، درمان MMT
1 – 1 بیان مسئله
یکی از موضوعات اساسی در ارتباط با سلامت جوانان،مسئله سوء مصرف مواد مخدر است.بررسی های اخیر در زمینه شیوع سوء مصرف مواد بیانگر آن است که سوء مصرف مواد در ایران مسئله ای جدی و رو به رشد است(اختیاری و جیلسون،[1]2008؛ به نقل از زرگر،کاکاوند،جلالی،صلواتی،1390). همچنین ویرانگریهاى حاصل از آن زمینهساز سقوط بسیارى از ارزشها و هنجارهاى فرهنگى و اخلاقى شده، بدین ترتیب سلامت جامعه را به طور جدى به مخاطره مى اندازد، درگرایش به مواد، عوامل متعدد زیستی، اقتصادی، اجتماعی و فردی دخیل است. از جمله عوامل مخاطرهآمیز فردی، مواردی مانند شرایط دوره نوجوانی، استعداد ارثی، صفات شخصیتی، نگرش مثبت به مواد و تأثیر خوشایند مواد بر بعضی از افراد قابل توجه است و در این میان استعداد ارثی و صفات شخصیتی جایگاه ویژه ای در شناسایی افراد پرخطر دارد و با شناسایی این افراد، علاوه بر سهولت پیشگیری، مراحل درمان و توان بخشی نیز در صورت لزوم سریع تر قابل شروع هستند( خانجانی، 1389).
از دیدگاه روان شناسی، دامنه تاثیرات مخرب اعتیاد به مواد مخدر از آن رو حائز اهمیت است که عواقب وخیم آن تنها فرد معتاد را دربر نمی گیرد، بلکه محیط پیرامون ،دوستان ،افراد خانواده و همکاران وی نیز در معرض آثار ویرانگر آن قرار خواهند گرفت. به طور کلی علت بروز رفتار های مختلف در افراد ناشی از تاثیر عوامل درونی و بیرونی است. عوامل درونی شامل بی حوصلگی، خستگی یا توانایی و انگیزه تلاش و عوامل بیرونی دربرگیرنده شرایط اقلیمی و محیطی و مقررات اجتماعی است. بنابراین شناخت عوامل انگیزشی در افراد درون گرا و برونگرا به پیش بینی رفتار معتادان و در نتیجه پیشگیری و تلاش در جهت بهبود و درمان آنان کمک خواهد کرد. چنین شناختی به ارائه برنامه های درمانی موثر به معتادان در مراکز درمانی نیز مدد می رساند(کلدی و مهدوی، 1389).
یکی از دیگر عوامل روانشناختی مرتبط با سوء مصرف مواد هیجان خواهی است. هیجان خواهی به عنوان جستجوی هیجانها و تجارب متنوع، تازه، پیچیده و میل به خطر کردن تعریف شده است(زاکرمن[2]، 1994). زاکرمن (1994) به نقش بازداری زدایی به عنوان یک مولفه هیجان خواهی در سوء مصرف مواد تاکید کرده است(کیامرثی و ابوالقاسمی، 1390).در ایران نیز تحقیقات متعددی در زمینه ارتباط سوء مصرف مواد با عوامل شخصیتی انجام شده است،از جمله ارجی و همکاران (به نقل از بخشی پور و علیلو،1388)حاج سید جوادی و همکاران (1387)و رستمی(1384)از هیجان خواهی به عنوان عامل مستعد کننده سوء مصرف مواد حمایت کرده اند.هیجان خواهی[3] یكی از ابعاد شخصیتی است كه افراد به میزان متفاوتی از آن برخودارند. برخی بسیار هیجان طلبند و برخی بسیار كم و تعدادی در میان این دو گروه قرار میگیرند (ممتاز، 2002). آرنت[4] (1994) هیجانخواهی را به صورت صفتی که ویژگی آن جستجوی هیجانها و تجارب متنوع، تازه، پیچیده و شدید و میل اقدام به خطرهای جسمانی، اجتماعی، قانونی و مالی به خاطر خود این تجربه هاست، تعریف میکند. هیجانخواه ها، افرادی ماجراجو و برونگرا هستند، از تکرار و یکنواختی خسته، کسل، بی حوصله و بیقرار میشوند و در جستجوی تجارب جدید، تازه، متنوع و هیجانانگیزند. این افراد، رفتار و تجربه جنسی بیشتر و متنوعتری دارند. به ورزشهای خطرآفرین از قبیل سقوط آزاد و پرش از ارتفاع بلند، کوهنوردی، موتورسواری، چتربازی، خلبانی و اتومبیلرانی بیشتر علاقه دارند.منبع كنترل در طول تاریخ به شكلهای مختلفی مطرح شده است. فلاسفه مفهوم منبع كنترل را به شكل جبر و اختیار، جامعه شناسان به صورت خودمختاری در مقابل ازخودبیگانگی و روانشناسان به صورت رفتارگرایی در مقابل فردگرایی مورد بحث قرار دادهاند. با وجود این، مفهوم منبع كنترل بعنوان یک سازه روانشناختی به شكل رسمی از دهه 1960 مورد توجه قرار گرفت. این اصطلاح توسط جولیان راتر به كار برده شده، به خصوصیتی گفته میشود كه بر اساس آن افراد احساس میكنند تا چه حد بر روی موقعیتها توان كنترل دارند.به عبارت دیگر منبع كنترل ، اشاره به دریافت علمی پیامدهای رفتاری دارد كه عبارت است از اعتقاد به نقشی كه افراد در به وقوع پیوستن رویدادهای مثبت و منفی زندگی خود دارند و میزان تلا ش و كوشش فرد و پذیرش مسئولیت در قبال رفتار خود را مدنظر قرار میدهد (احمدی، 1385). علاوه بر این، منبع كنترل به عنوان یكی از ویژگیهای شخصیتی عاملی است كه در مقابله با شرایط استرسزا نقش مهمی ایفا میكند. به نظر جولیان راتر[5] (1964) افراد در تبیین علل وقوع رفتار و پیامدهای آن به نقش دو دسته از عوامل تأكید میكنند. برخی افراد حائز منبع كنترل درونی بوده و پیامدهای رفتار را به عوامل شخصی استناد میكنند و برخی دیگر، حائز منبع كنترل بیرونی بوده و پیامدها را به عوامل خار ج از كنترل خود نسبت میدهند. نتایج تحقیقات حاكی از آن است كه افراد دارای منبع كنترل درونی در مواجهه با شرایط استرس زا بهتر از افراد دارای منبع كنترل بیرونی عمل میكنند. فردی كه دارای منبع كنترل بیرونی است معتقد است اثر ناچیزی بر موقعیت ها دارد و پیامدهای این موقعیت ها را شانس یا سرنوشت مشخص می سازد . در حالی كه فرد دارای منبع كنترل درونی معتقد است آنچه اتفاق می افتد، تحت كنترل اوست و تصمیم و عمل او پیامدها را تعیین می كند. برای افراد دارای منبع كنترل درونی ارز ش هایشان مهم بوده و بر این باورند كه توانایی كنتر ل محیط را دارند . منبع كنترل درونی به عنوان یک ویژگی شخصیتی می تواند بخشی از اثرات شرایط استرس زا را كنترل كند و توان فرد را در مقابله با تهدید افزون سازد (خسروی، 1380) در این راستا، نتایج مطالعات گومز[6] ( 1998 ) نشان میدهد كه بین مكان كنترل بیرونی و سبك های مقابله با استرس رابطه وجود دارد . از سویی وی دریافت كه مكان كنترل بیرونی با استرس و اضطراب رابطه مستقیم دارد. نتایج مطالعه توریانو[7] و همکاران ( 2012 ) نشان میدهد که سطوح بالای روانرنجورخویی، برونگرایی، بازبودن و سطوح پایین وجدان و موافقت، سوء مصرف مواد را پیش بینی میکنند. درماننگهدارنده متادون (MMT)[8] یکی از درمانهای طولانی مدت (حداقل یک دوره دو ساله) با هدف کاهش آسیب مواد مخدر می باشد به این معنی که بیمار مصرف ماده مخدر خود را متوقف کرده و داروی متادون را به جای آن مورد استفاده قرار می دهد.این دارو در اشکال قرص های 5، 20، 40 میلی گرمی به صورت محلول در هر سی سی موجود می باشد که متناسب با نوع ماده مصرفی و شرایط جسمی بیمار مقدار آن مشخص می شود و سپس روند بهبود بیمار در طول زمان بررسی می شود(فرهودیان و همکاران،1390).
جامعه مورد بررسی در پژوهش حاضرافراد تحت درمان MMT است. . این پژوهش با توجه به تاثیر هیجان خواهی و نوع منبع کنترل بر وابستگی افراد به مواد اپیوئیدی در پی یافتن رابطه بین منبع کنترل و هیجان خواهی در افراد وابسته به مواد اپیوئیدی می باشد.
تعداد صفحه :91
قیمت :14700 تومان
بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد
و در ضمن فایل خریداری شده به ایمیل شما ارسال می شود.
پشتیبانی سایت : parsavahedi.t@gmail.com
در صورتی که مشکلی با پرداخت آنلاین دارید می توانید مبلغ مورد نظر برای هر فایل را کارت به کارت کرده و فایل درخواستی و اطلاعات واریز را به ایمیل ما ارسال کنید تا فایل را از طریق ایمیل دریافت کنید.
14,700 تومانافزودن به سبد خرید