دانشکده کشاورزی
گروه گیاهپزشکی
شناسایی گونههای جنس(Larinus spp ( Col: Curculionidae و مطالعه برخی از ویژگیهای زیستی گونه غالب در منطقه كرمان
استاد راهنما:
دکتر سید علی اصغر فتحی
استاد مشاور:
دکتر مهدیه اسدی
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
1- مقدمه و مروری بر تحقیقات گذشته 2
1-2- جایگاه سرخرطومی‌های جنس Larinus Dejean, 1821 در رده‌بندی جانوری 4
1-3- ریخت شناسی سرخرطومی‌های خانواده (Curculionidae) 4
1-4- سرخرطومی‌های زیرخانواده Lixinae 6
1-4-1- ویژگیهای ریخت شناسی سرخرطومی‌های زیرخانواده Lixinae 7
1-5- سرخرطومی‌های Larinus در مناطق مختلف ایران و جهان 9
1-6- سرخرطومی‌های Larinus Dejean, 1821 16
1-7- بیواکولوژی سرخرطومی‌های جنس Larinus 17
1-8- نقش سرخرطومی‌های جنس Larinus در کنترل بیولوژیک علفهای هرز 18
1-9- نقش سرخرطومی‌های جنس Larinus در تولید مان 20
1-10- تلفیق استفاده از سرخرطومی‌های Larinus با سایر عوامل بیوکنترل در کنترل علفهای هرز 22
1-11- گیاهان میزبان سرخرطومی‌های جنس Larinus 23
1-12- پارازیتوییدهای سرخرطومی Larinus 24
2-1- جمع‌آوری و شناسایی گونههای جنس Larinus 27
2-2- تعیین درصد فراوانی گونههای لارینوس و شاخص تنوع گونهای 30
2-2-1- تعیین درصد فراوانی هر كدام از گونههای لارینوس 31
2-2-2- شاخص تنوع و یکنواختی شانون برای هر کدام از گیاهان میزبان و مراحل رشدی آنها 32
2-2-3- شاخص تنوع شانون کل برای هر کدام از گیاهان میزبان 33
2-2-4- شاخص شباهت تنوع گونهای موریسیتا- هورن در بین گیاهان میزبان 33
2-3- تراکم جمعیت L. affinis در مراحل مختلف رشدی گیاه E. aucheri 33
2-3-2- مطالعه‌ی تراکم جمعیت سرخرطومی L. affinis 34
2-4- ویژگیهای چرخه زندگی سرخرطومی L. affinisروی گیاه میزبان E. aucheri 35
2-5- شناسایی پارازیتوییدهای سرخرطومی L. affinis 38
3-1- شناسایی گونههای سرخرطومی جنس Larinus از مراتع و مزارع استان کرمان 41
3- 2- کلید شناسایی برای گونههای جنس Larinus در منطقه کرمان 41
3-3- توصیف مختصر ویژگیهای ریخت‌شناسی و پراكنش گونههای جمع‌آوری شده 42
3-4- درصد فراوانی گونههای جنس Larinus روی گیاهان میزبان مختلف 52
3-5- شاخص تنوع و یکنواختی شانون برای گونههای Larinus در مراحل مختلف رشدی گیاهان میزبان 56
3-6- شاخص تنوع شانون کل برای گونههای Larinus روی شش گونه گیاه میزبان 60
3-7- شاخص یکنواختی شانون کل برای گونههای Larinus روی شش گونه گیاه میزبان 60
3-8- شاخص شباهت تنوع گونهای موریسیتا-هورن برای گونههای Larinus در بین گیاهان میزبان 61
3-9- پارامترهای زیستی سرخرطومی L. affinis روی گونه گیاهی E. aucheri در منطقه كرمان 63
3-10- تراکم جمعیت سرخرطومی L. affinis روی گیاه میزبان E. aucheri 67
3-11- شکارگرها و پارازیتوییدهای سرخرطومی L. affinis 70
4-1- گونههای سرخرطومی جنس Larinus در منطقه کرمان 71
4-2- فراوانی نسبی و تنوع گونهای جنس Larinus روی گیاهان میزبان مختلف 72
4-3- پارامترهای زیستی سرخرطومی L. affinis روی علف هرز E. aucheri در منطقه كرمان 77
4-4- تراکم جمعیت سرخرطومی L. affinis روی علف هرز E. aucheri 80
5- پیشنهادات 83
مقدمه و مروری بر تحقیقات گذشته
گیاهان متعلق به تیره آفتاب‌گردان‌ها[1]، دارای گونههای متنوعی هستند که تعدادی از آنهابه عنوان علفهای هرز مزارع و مراتع، تعدادی به عنوان گیاهان دارویی و تعدادی نیز جزو محصولات زراعی هستند (نصیرزاده و همکاران، 1384). یکی از جنسهای مهم این تیره که به عنوان علف هرز مطرح
میباشد، جنس Onopordun یا خارپنبه است که حدود 50 گونه از گیاهان این تیره را دربرمیگیرد (برایس و همکاران[2]، 1990). گونههای جنسOnopordun و Centaurea (سوبحین و فورناصری[3]، 1994) فقط توسط بذر تکثیر مییابند. از جنس Centaurea گونه Centaurea solstitialis L. یا گل ستارهای زرد از علفهای هرز مهم در مزارع و مراتع میباشد (گروپ و همکاران[4]، 1990؛ شلی و همکاران[5]، 1998؛ دی توماسو[6]، 2005). گونههای مختلف علفهای هرز از جنس Onopordun مثل خارپنبه اغلب در اراضی بایر، حاشیه نهرها و رودخانه‌ها، کنار جاده‌ها، مراتع، چراگاه‌ها و اراضی کشاورزی مختلف به ویژه مزارع غلات می‌رویند (دوی[7]، 1991). رشد این علفهای هرز در مراتع سبب کاهش تولید علوفه در این اراضی شده و نیز بهره‌برداری از آنها را جهت پرورش دام محدود می‌کند. تراکم زیاد علفهای هرز خاردار در مراتع مانند یک سد طبیعی مانع از جابجایی احشام شده و دسترسی آنها به منابع غذایی جدید و آب را با مشکل مواجه می‌كند. همچنین كشاورزان به دلیل خاردار بودن برگ و ساقه‌های این گیاهان با مشکلات زیادی در کشاورزی و دامپروری مواجه می‌شوند (سیندل[8]، 1991).
جنسهای دیگری از گیاهان تیره Asteraceae مانندEchinops دارای گونه‌هایی هستند كه به عنوان گیاه دارویی مطرح بوده و در درمان بسیاری از بیماری‌های تنفسی و تشنج‌ها كاربرد دارند (زرگری، 1370).
برخی از گونههای این جنس به عنوان گیاه تزئینی در باغبانی نیز كاربرد دارند اما، بیشتر به جنبه‌های دارویی آنها توجه می‌شود (دالیا و همکاران[9]، 2006).
به طور کلی علفهای هرز گیاهان ناخواسته و نامطلوبی هستند که با رقابت در بهره‌برداری انسان از منابع آب و خاک تاثیر منفی روی رفاه و آسایش انسان می‌گذارند. اگرچه علف‌کش‌ها نقش مهم و موثری در كاهش تراكم علفهای هرز و جلوگیری از خسارت آنها در کشاورزی و مرتعداری دارند، با این حال كاربرد علف‌کش‌ها نگرانی‌ها در مورد ایمن بودن مواد غذایی تولید شده و آلودگی محیط زیست را افزایش داده است و همچنین سبب شده است که کارشناسان کنترل علفهای هرز به کاربرد روش‌های جایگزین برای كنترل علفهای هرز روی آورند. به عنوان مثال علف‌هرزC. solstitialis با تراكم بالا در چراگاه‌ها و مراتع، تاکستان‌ها و سایر زیستگاه‌ها بخصوص در غرب ایالت متحده آمریکا مشاهده می‌شود؛ به طوری‌که در کالیفرنیا سطح آلودگی به این علف هرز از 48/0 میلیون هکتار در سال 1958 به 2/3 میلیون هکتار در سال 1985 رسید (مدوکس و همکاران[10]، 1985). از آنجا که کنترل شیمیایی در سطوح وسیع باعث آلودگی محیط زیست می‌شود، لذا برای کنترل این علف هرز در سطح وسیع از عوامل بیوكنترل استفاده می‌شود (سوبحین و فورناصری، 1994). با توجه به اینكه این علف هرز فقط توسط بذر تکثیر می‌شود، لذا حشرات بذرخوار از عوامل بیوكنترل مطلوب این علف هرز هستند (سوبحین و فورناصری، 1994).
استفاده از عوامل بیوكنترل برای کنترل علفهای هرز به عنوان یک روش جایگزین و مطلوب در مدیریت علفهای هرز نقش بسیار مهمی دارد. حشرات تک‌خواری[11] که از گونههای خاصی از علفهای هرز به عنوان منبع غذایی تغذیه می‌کنند جزو عوامل بیوكنترل مناسب برای کنترل علفهای هرز محسوب می‌شوند. شدت تاثیر عوامل بیوکنترل روی علفهای هرز به شرایط اقلیمی منطقه، زادآوری، اندازه و نحوه‌ی تغذیه حشره بستگی دارد (راوو[12]، 2000). گونههای سرخرطومی متعلق به جنس Larinus Dejean, 1821 در کنترل اغلب علفهای هرز تیره Asteraceae نقش مهمی دارند (زولفر[13] و همکاران، 1971 و کومبس[14] و همکاران، 2004). این سرخرطومیها با تغذیه از بذر علفهای هرز متعلق به جنسOnopordun باعث کنترل آنها می‌شوند (کریمپور، 1387). این سرخرطومیها از نواحی شرقی حوضه‌ی مدیترانه تا نواحی مرکزی آسیا انتشار دارند (کریمپور، 1387). تعدادی از گونههای این سرخرطومی روی گونههای جنسEchinops فعالیت تغذیه‌ای داشته و باعث تولید مان[15] روی آنها می‌شوند (نصیرزاده و همکاران، 1384). مانها فرآورده‌های دارویی هستند که در اثر فعالیت این سرخرطومیها روی ساقه گیاه میزبان تولید می‌شوند و از روزگاران قدیم استفاده دارویی دارند (نصیرزاده و همکاران، 1384).
از آنجا که اکثر گونههای سرخرطومی جنس Larinus در کنترل علفهای هرز و نیز تولید مان (به عنوان فرآورده دارویی) نقش دارند، لذا این تحقیق با هدف شناسایی گونههای سرخرطومی جنسLarinus و مطالعه‌ی برخی از ویژگیهای زیستی گونه غالب در منطقه کرمان انجام گرفت.
1-2- جایگاه سرخرطومی‌های جنس Larinus Dejean, 1821 در رده‌بندی حشرات
جایگاه سرخرطومی‌های جنسLarinus در رده‌بندی حشرات به ترتیب زیر میباشد (تریپلهورن و جانسون[16]، 2007):
Class: Insecta
Order: Coleoptera
Suborder: Polyphaga
Infraorder: Cucujiformia
Superfamily: Curculionoidea
Family: Curculionidae
Subfamily: Lixinae
Tribe: Lixini
Genus: Larinus Dejean
1-3- ریخت شناسی سرخرطومی‌های خانواده Curculionidae
در این سرخرطومیها سر به سمت جلو رشد کرده و خرطوم را به وجود آورده است. خرطوم به صورت کشیده و استوانهای شکل و یا کوچک و پهن است. شیار شاخکی[17] در طرفین خرطوم قرار دارد که بند قاعدهای شاخک در آن قرار میگیرد (شکل1-1). اندازه خرطوم در تشخیص جنس نر و ماده اهمیت دارد. قطعات دهانی دارای پیشچانه[18] مشخص است. پالپهای رشد یافته اتصال مفصلی با
پیشچانه دارند. پالپهای لب پایین 3 بندی، کوتاه و گرد میباشند. پالپها به صورت شکمی در انتهای پیشچانه واقع شدهاند و بندهای آنها به گونهای با هم جوش خوردهاند که پالپ یک بندی به نظر
میرسد. در سرخرطومیها لب بالا وجود ندارد.
تعداد صفحه :114
قیمت : 14700تومان
