پایان نامه ارشد رشته مهندسی صنایع: بررسی اثربخشی آموزش های رسمی بر نرخ اشتغال

دانلود متن کامل پایان نامه با فرمت ورد

پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته صنایع

پردیس دانشگاهی دانشگاه صنعتی ارومیه

دانشکده مهندسی صنایع

گروه سیستم های اقتصادی- اجتماعی

پایان نامه كارشناسی‌ ارشد رشته صنایع گرایش سیستمهای اقتصادی-اجتماعی

عنوان:‌

بررسی اثربخشی آموزش های رسمی بر نرخ اشتغال مطالعه موردی آموزش های هنرستانی در آموزش و پرورش ناحیه 3 تبریز

استاد راهنما:

دكتر رحیم تقی زاده

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

چکیده:

تحقیق حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش های رسمی بر نرخ اشتغال در آموزش های هنرستانی آموزش و پرورش ناحیه 3 تبریز انجام گرفته است. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و شیوه جمع آوری اطلاعات، توصیفی است. جامعه آماری شامل كلیه هنرآموزان هنرستانهای آموزش و پرورش ناحیه 3 شهر تبریز در سال تحصیلی 94-1393 می باشد که تعداد آنها از سوی مسئولین سازمان ذیربط 177 نفر(97 هنرآموز زن و80 هنرآموز مرد) می باشد. جهت تعیین نمونه آماری از فرمول کوکران استفاده شده که 121 نفر از بین هنرآموزان شاغل در هنرستانهای مربوطه به روش تصادفی نسبتی تحقیق به عمل آمده است. ابزار اندازه گیری در تحقیق حاضر پرسشنامه محقق ساخته می‌باشد که جهت تک تک متغیرهای تحقیق شاخصها و گویه هایی در مقیاس 5 گزینه ای طراحی و مورد سنجش قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده‌ها از طریق روش میدانی با بهره گرفتن از نرم‌افزار آماری spssنسخة 21 انجام شده است و جهت پاسخ به سوال‌های تحقیق از آزمون t تک نمونه‌ای استفاده شده است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که از دیدگاه هنرآموزان سرفصل‌های کتب درسی متناسب با اشتغال فارغ‌التحصیلان می‌باشد، همچنین رشته‌های فنی با نیاز بازار کار در مراکز صنعتی هماهنگ بوده و ویژگی‌های فردی هنرجوها در زمان انتخاب رشته تحصیلی مورد توجه قرار می‌گیرد ولی از لحاظ بهره‌مندی واحدهای آموزشی فنی و حرفه‌ای از تجهیزات و امکانات پایینی برخوردار است و از نظر هنرآموزان رشته‌های فنی و حرفه‌ای در حد پایینی برای فارغ‌التحصیلان ایجاد شغل می کند.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

در نظام جدید آموزش متوسطه در کنار شاخه‌های نظری برای تربیت نیروی انسانی ماهر ونیمه ماهر در بخش‌های مختلف اقتصادی، شاخه کاردانش و فنی ‌و حرفه‌ای ایجاد گردیده است[1]. انتظار می‌رود که فراگیران با استعداد و توانمند و با علاقه فراوان به این شاخه گرایش پیدا کنند تا بتوان از طریق آن به هدف راهبردی یعنی ایجاد اشتغال از راه آموزش رسید. واضح است علاوه بر آثار مهمی که این آموزش‌ها برای ایجاد اشتغال مولد دارد آثار فرهنگی و تربیتی برای پرورش افراد متکی به خود و مستقل نیز به دنبال دارد.

یکی از راهبردهای اساسی تغییر در نظام‌های آموزشی افزایش توانمندی شغلی دانش‌آموختگان، با توجه به نیازهای جامعه، بازار کار و اشتغال است که با کنترل خروجی‌های سازمان‌های آموزشی به سامان می‌رسد. در دهه گذشته، توجه بسیاری از اندیشمندان و صاحب‌نظران به کیفیت آموزش نیروی کار با توجه به تقاضا و نیاز بازار کار معطوف شده است. این امر به بهبود و افزایش مشارکت میان بخش صنعت و آموزش و تسهیل انتقال از مدرسه به بازار کار، کمک شایانی کرده است. آموزش فنی‌ حرفه‌ای پلی است میان آموزش و بازار کار. تقویت ارتباط و مشارکت میان بخش آموزش و دنیای کار، این اطمینان را به بازار کار می‌دهد که دستیابی به استاندارد عملکرد کارکنان، با افزایش آگاهی‌ها و مهارت‌های آنان در طول دوره‌های فنی حرفه‌ای امکان‌پذیر است و یکی از مراحل بسیار موثر و حیاتی مرحله انتقال از آموزش به عمل است که اغلب مورد غفلت قرار گرفته است ]1[.

بهسازی و ارتقای سطح توانمندی‌های انسان‌ها و نظام اجتماعی از سیاست‌های اصلی و مأموریت‌های بایسته و شایسته یک نظام کارآمد و پویا محسوب می‌شود، همه بر این باورند که بزرگترین سرمایه هر کشور افراد جامعه می‌باشند و در واقع دانش‌آموزان هر جامعه مهم‌ترین عامل دستیابی به اهداف آن جامعه به شمار می‌روند، در این میان نقش محیط آموزشی و مسئولان آموزشی در رأس آن مدیر آموزشی غیرقابل انکار است.

1-2- بیان مسئله

آموزش های هنرستانی از جمله آموزش هایی است که در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه برای تربیت نیروی کار متخصص و ماهر و تغییر هرم شغلی از شکل مخروطی به شکل تخم مرغی از آن بهره گرفته می شود. در رأس هرم اشتغال بخش های صنعتی و کشاورزی، سیاست گذاران و محققان با تحصیلات عالی قرار دارند که از نظر هدایت و توسعه بخش و تولید نظریه و دانش کشاورزی از اهمیت بالایی برخوردار هستند. درسطح میانی هرم مهندسان و مدیران رده های میانی می باشند که کارشناس هستند و حلقه رابط بین سطوح پایین و رأس هرم به شمار می روند. قسمت های پایین تر هرم که بیشترین مساحت هرم را در بر می گیرند، شامل تکنسین ها و کارگران ماهری است که وظیفه اجرای برنامه های کشاورزی و صنعتی را بر عهده دارند و به طور مستقیم در یکی از زیربخش ها شاغل هستند. با توجه به رویکردها و بحث توسعه پایدار، این سطح باید از توانایی و دانش و مهارت کافی برای به کارگیری دستورات رده های بالاتر برخوردار باشند که این امر نیازمند آموزش هایی در سطوح میانی و پایینی می باشد ]2[.

مهمترین ویژگی های افراد آموزش دیده در دوره آموزش هنرستانی، بازار کار آنان و اشتغال در شغل و حرفه سازگار با تخصص نیروی کار می باشد. بدون شک اشتغال مناسب و صحیح همراه با توسعه مهارت های شغلی، افزایش سطح بهره وری نیروی کار را به دنبال دارد و نتایج حاصل از تحقیقات انجام شده نشان می دهد استفاده از نیروی متخصص در جایگاه شغلی مناسب یکی از دلایل بسیار مهم موفقیت مراکز در اجرای برنامه های خدمات ملی کارآموزان است ]3[.

میزان موفقیت آموزش‌های فنی حرفه‌ای به منظور تربیت نیروهای توانمند و ماهر، همواره در سطح جهان مورد بحث بوده است. عده‌ای آن را از برخی جهات موفق و عده‌ای دیگر نسبتاً ناموفق به حساب آورده‌اند. برای مثال، بانک جهانی براساس پژوهشی که لی^[2](1998)، انجام داده اعلام کرده است که به دلایل گوناگون مانند مهارت نداشتن معلمان، ضعیف بودن برنامه، کافی نبودن برنامه‌های مشاوره و فقدان خدمات پشتیبانی برای دانش‌آموزان، آموزش‌های فنی و حرفه‌ای از موفقیت کافی برخوردار نیستند]4[. قاسمی پویا (1383) معتقد است که اغلب گزارش‌های رسمی مسئولان کشور به موفقیت نسبی برنامه‌های فنی و حرفه‌ای اشاره دارند. در عین حال شواهدی هم مبنی بر وجود ضعف‌ها و نارسایی‌هایی در برنامه‌های فنی و حرفه‌ای وجود دارد که ضرورت پژوهش را آشکار می‌سازد]5[. نویدی و برزگر (1382) در پژوهش خود در زمینه وضعیت اشتغال و مهارت دانش‌آموختگان رشته‌های کامپیوتر و الکترونیک شاخه کار و دانش به این نتیجه رسیدند که آموزش‌ها و مهارت‌های آنان، برای انجام دادن وظایف و کسب موفقیت شغلی کافی نیست]6[.

هر ساله تعداد زیادی از جوانان به منظور اشتغال در حرفه های مختلف، داوطلب تحصیل در رشته های گوناگون در هنرستان ها می گردند. اما برخلاف سال‌های گذشته، دیگر داشتن مدرك تحصیلی تنها لازمه یافتن شغل مناسب محسوب نمی‌گردد؛ زیرا ماهیت اشتغال فارغ‌التحصیلان به طور كلی در حال تغییر است، به طوری که دولت‌ها عمدتاً به ضرورت توانمندسازی فارغ‌التحصیلان پی برده‌اند كه آموزش های رسمی مناسب از ابزارهای مهم این موضوع می‌باشد ]7[.

هنرستان ها به عنوان بخشی از نظام آموزشی کشور، نقش مهمی در آموزش رسمی هنرجویان دارند. شاید مهمترین هدف این هنرستان ها تربیت افراد کارآمد و با دانش روز است که موجب توسعه صنعت و کشاورزی و روش های نوین آن می گردد که می تواند حتی منجر به رونق بازار گردد. آموزش درست و صحیح به این افراد می تواند زمینه های رونق کشاورزی و صنعتی را فراهم آورد و می تواند موجب کارآفرینی در این بخش ها گردد ]8[.

ایجاد زمینه مساعد به منظور جذب، پرورش، رشد، شکوفائی استعدادهای نهفته علاقه مندان بویژه جوانان روستائی و تربیت و تامین این گونه نیروهای انسانی کارآمد و مفید در بخش های صنعتی و کشاورزی با آموزش های رسمی جهت گسترش و افزایش سطح کیفی مهارت ها به نحوی که آنها با کسب مهارت و دانش روز توان و کارآئی لازم را متناسب با آموخته های خود به منظور انجام کار در جاهای مختلف و انتقال آگاهی های کمی و کیفی خود را داشته باشند موجبات رسیدن به یک خودکفائی نسبی را نیز فراهم می کند ]7[. حال سوال این است که آموزش های رسمی تا چه اندازه در نرخ اشتغال اثرگذار است؟ فارغ التحصیلان تا چه حد به دانش و مهارتهایشان از طریق آموزش های رسمی اضافه می گردد که می توانند در اشتغال به کمک آنها بیاید؟ برای پاسخ به این سوالات و با توجه به اهمیت موضوع، هدف این مطالعه بررسی اثربخشی آموزش های رسمی براشتغال در هنرستان های آموزش و پرورش ناحیه3 تبریز می باشد.

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق

اهمیت و ضرورت توسعه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش به عنوان یکی از شاخه‌های توسعه و ابزارهای تحقیق برنامه‌های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در کشور بر کسی پوشیده نیست. تأمین نیروی متخصص و ماهر برای اجرای هر برنامه ضرورتی امکان‌ناپذیر است که بدون توجه به آن سرمایه‌گذاری‌های مادی و انسانی به هدر خواهد رفت به همین دلیل از عواملی که سالهاست مانع تحقق واقعی اهداف برنامه‌های اقتصادی و اجتماعی شده، فقدان یا کمبود نیروی متخصص و ماهر متناسب با نیازهای اجرایی برنامه‌ها به خصوص در بخش میانی آن بوده است که البته وزارت آموزش و پرورش تربیت و تأمین آن را به طور گسترده به عهده دارد.

از آنجا که آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، فعالیت‌هایی هستند که فرد را برای احراز شغل، حرفه و کسب و کار آماده می‌کنند و یا کارایی و توانایی او را در انجام آنها افزایش می‌دهند، لکن عدم وجود پل‌های ارتباطی بین مراکز آموزشی و مراکز صنعتی جامعه باعث می‌شود که مراکز آموزشی به تربیت نیروهایی بپردازد که چندان موردنیاز بخش‌های تولیدی جامعه نباشد. از سویی دیگر عدم سازماندهی و تقسیم کار درست، یعنی عدم به کارگری صحیح و متناسب با تخصص کارکنان در کارگاه‌های مختلف، اغلب باعث می‌گردد که به رغم تربیت درست نیروها، جامعه نتواند از نیروهای مختلف به خوبی استفاده کند. در مجموع می‌توان گفت که میان آموزش دیدگان مراکز آموزشی فنی و حرفه‌ای و بازار و اشتغال، رابطه هدفمندی وجود ندارد و نظام آموزشی فنی و حرفه‌ای عملاً وظیفه نمی‌داند که اینده شغلی آموزش‌گیران خود را مورد ملاحظه قرار دهد ]9[.

امروزه در بسیاری از کشورها، آموزش فنی و ‌حرفه‌ای به طور رسمی و غیررسمی، در افزایش تولیدات جامعه موثر است و در میان افراد جامعه نقش انتقال مهارت‌ها را به عهده دارد و با گسترش مهارت‌های موجود و معرفی افراد جدید به بازار کار، سبب تسهیل و شتاب در روند رشد اقتصادی جامعه می‌شود. همچنین آموزش فنی‌ و حرفه‌ای راهی برای ایجاد نیروی کار موثر و کارا و شاخصی برای موفقیت ملی کشور است، زیرا کیفیت برنامه‌های آموزش فنی‌ و حرفه‌ای به طور مستقیم به افزایش تولیدات، کیفیت و کارایی نیروی کار جامعه بستگی دارد ]10[.

بنابراین به نظر می‌رسد دانش‌آموزانی که در مدارس فنی و حرفه‌ای و کاردانش مشغول به تحصیل هستند و مباحث نظری و مهارت‌آموزی رابه صورت توأم در برنامه‌های درس خود دارند، در زمینه های مهارتی و تخصصی از دانش‌آموزان شاخه‌های نظری از سطح بالاتری برخوردار باشند. بر این اساس پژوهش حاضر علاوه بر بررسی آموزش های رسمی در مراکز فنی و حرفه ای، به بررسی اشتغال فارغ التحصیلان نیز پرداخته است. نتایج این پژوهش می تواند کمک شایانی در جهت ایجاد اشتغال برای جوانان مخصوصا فارغ التحصیلان هنرستان ها که صنعتگران و نیروی کار مجرب بازار کار می باشند فراهم آورد. امید است مسئولان و دست اندرکاران نتایج این پژوهش را به صورت کاربردی مورد استفاده قرار دهند تا شاید قدم های موثری در جهت اشتغال فارغ التحصیلان هنرستان ها برداشته شود.

-[1] -ماده 2 مصوبه جلسه شماره 666 شورای عالی آموزش وپرورش3/8/1380

[2] – Lee

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

 با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است

تعداد صفحه : 123

قیمت : 14700 تومان

—-

پشتیبانی سایت :       

*         parsavahedi.t@gmail.com