منابع لازم برای نگارش پایان نامه و مقاله درباره اختلال­ های یادگیری دانش آموزان

۲-۱-۱-۲- تعریف انجمن مشترک ملی از اختلال­های یادگیری

انجمن مشترک ملی برای اختلال­های یادگیری[۱](۱۹۸۸؛ به نقل از هالاهان و کافمن، ۲۰۰۳؛ ترجمه علیزاده و همکاران، ۱۳۸۸) تعریف زیر را ارائه داده است:

اختلال­ یادگیری اصطلاحی عام است که به گروهی ناهمگن[۲] از اختلال­ها اشاره دارد که به صورت مشکلات معنادار در اکتساب[۳] و کاربرد شنیدن، صحبت کردن، خواندن، نوشتن، استدلال[۴]یا توانایی­ های ریاضی بروز می­ کند. این اختلال­ها ذاتی و درونی هستند، فرض بر این است که از اختلال در کارکرد سیستم اعصاب مرکزی ناشی می­شوند و احتمال وقوع آنها در تمام دوران زندگی وجود دارد. مشکل در خودنظم­دهی، ادراک اجتماعی و تعامل اجتماعی ممکن است با اختلال­ یادگیری همراه باشد ولی ایجادکننده­ آن نیست. اگرچه
اختلال­ یادگیری ممکن است با سایر معلولیت­ها(برای مثال تفاوت­های فرهنگی، آموزش ناکافی یا نامناسب) همراه باشد ولی نتیجه این شرایط یا عوامل نمی ­باشد.

جدیدترین تعریف اختلال یادگیری توسط مرکز ملی تحقیقات در اختلال­های یادگیری آمریکا[۵](۲۰۰۷؛ به نقل از به­پژوه، ۱۳۹۱) به شرح زیر ارائه شده است:

” اختلال یادگیری، عبارت است از یک اختلال عصب­شناختی[۶]که توانایی­ های مغز را در زمینه­ دریافت، پردازش، ذخیره کردن، بازیابی و پاسخگویی به اطلاعات تحت تأثیر قرار می‌دهد”.

کرک و چالفنت( ۱۹۸۴؛ به نقل از به­پژوه، ۱۳۹۱) اختلال یادگیری را به دو دسته کلی تقسیم می­ کنند:

“الف) اختلال­های یادگیری رشدی: شامل اختلال در توجه، حافظه، ادراک، تفکر، گوش کردن، توانایی حسی- حرکتی، زبان و گفتار می­باشد.

ب) اختلال­های یادگیری در امور آموزشگاهی: اختلال در خواندن، نوشتن، حساب کردن و هجی­کردن است”.

۲-۱-۲- ویژگی­های دانش ­آموزان با اختلال­های یادگیری

در این بخش ویژگی­های دانش ­آموزان با اختلال­های یادگیری در حیطه­های مختلف به طور خلاصه ارائه شده است:

۲-۱-۲-۱- ویژگی­های شناختی

به دلیل اینکه فرایندهای شناختی مانند هوش، حافظه، توجه و زبان در تکالیف تحصیلی درگیرند، بنابراین ویژگی­های شناختی در دانش ­آموزان با اختلال­های یادگیری بیشتر مورد توجه است. هوش به عنوان یکی از متغیرهای مهم در تعریف اختلال یادگیری بیان شده است. گروهی معتقدند هوش­بهر این کودکان ۹۰ تا ۹۳ می­باشد که البته این ناشی از توجه زیاد آزمون­های هوش بر توانایی­ های کلامی است. برخی از این دانش ­آموزان نیز از لحاظ هوش­بهر، در طبقه تیزهوشان قرار می­ گیرند که به آنها دانش ­آموزان تیزهوش با اختلال یادگیری[۷] می‌گویند. این دانش ­آموزان ممکن است از لحاظ تحصیلی خوب باشند ولی آنچه که آنها را تیزهوش با اختلال یادگیری می­ کند، تفاوت زیاد بین نمره ­های پیشرفت تحصیلی و هوش­بهر آنها می­باشد(شکوهی یکتا و پرند، ۱۳۸۵).

بسیاری از دانش ­آموزان دچار اختلال­ یادگیری نمی­دانند چگونه به یادگیری و مطالعه بپردازند. آنان فاقد مهارت­ های سازماندهی هستند، سبک یادگیری فعالی برای خودشان ایجاد نکرده ­اند و به یادگیری خود جهت نمی­ دهند(لرنر، ۱۹۹۷؛ ترجمه دانش، ۱۳۸۴). این دانش‌آموزان مشکلاتی در کنترل جزئیات زندگی و سازماندهی آن دارند، سازماندهی­شان از کارها و مفاهیم(مشکلاتی در توالی، اولویت­ بندی، گروه­بندی و تعمیم) ضعیف است، از یک موضوع به موضوع دیگر می­پرند و در سازگاری با تغییرات مشکل دارند(سارکار و کاتاری، ۲۰۰۴).

دانش ­آموزان با اختلال یادگیری در حافظه کوتاه­مدت(در پیروی از دستورات یک مرحله­ ای یا چندمرحله­ ای، به­خاطرسپاری مطالب خوانده شده) نیز مشکل دارند، نمی ­توانند اطلاعات مربوط به اشخاص یا تاریخ­ها را به خاطر آورند، در تکرار مطالب مشکل دارند، گاهی مطالب را بدون فهم آن بارها و بارها تکرار می­ کنند(سارکار و کاتاری، ۲۰۰۴).

یکی دیگر از ویژگی­های دانش ­آموزان با اختلال یادگیری بی­توجهی در کلاس درس و انجام تکالیف می­باشد. این دانش ­آموزان در مقایسه با دانش ­آموزان عادی مدت زمان کمتری را به انجام تکالیف اختصاص می­ دهند، حواسپرتی بیشتری دارند و رشد مهارت توجه انتخابی در آنها با تأخیر همراه است. اکثر معلمان و والدین دانش ­آموزان با اختلال یادگیری بیان می­ کنند که این افراد مشکلاتی در زمینه حافظه دارند. آنها از راهبردهای حافظه برای بهبود یادگیری مؤثر استفاده نمی­ کنند و در حافظه­های کوتاه­مدت، کاری، شنیداری و دیداری مشکل دارند(شکوهی یکتا و پرند، ۱۳۸۵).

۲-۱-۲-۲- مشکلات ادراکی و پردازش اطلاعات

دانش ­آموزان با اختلال­های یادگیری اغلب در پردازش اطلاعات شنیداری یا دیداری با مشکلاتی مواجه می­شوند. برای مثال، بسیاری از آنها در تشخیص صداهای زبان(آگاهی به نظام آوایی)، در تشخیص سریع حروف یا کلمه­ها(ادراک دیداری) یا در وظایف مربوط به حافظه­ کوتاه­مدت ضعیف هستند(لرنر، ۱۹۹۷؛ ترجمه دانش، ۱۳۸۴). نقص در پردازش شنیداری و دیداری بر توانایی رشد و استفاده از زبان در این افراد تأثیر می­ گذارد و این تأثیر بیشتر در توانایی ریاضی، خواندن، نوشتن و مهارت­ های املا می­باشد. سیستم عصبی مرکزی هم در نقص شنوایی و هم در نقص بینایی نمادهای پردازشی درستی ندارد. با توجه به شدت و ماهیت اختلال یادگیری این افراد عملکرد غیرقابل پیش ­بینی دارند(سارکار و کاتاری، ۲۰۰۴).

۲-۱-۲-۳- ویژگی­های ادراکی- حرکتی

از لحاظ بالینی مشاهده شده است که دانش ­آموزان با اختلال­های یادگیری اغلب در فعالیت­های جسمی که استفاده از مهارت­ های حرکتی را می­طلبد، دچار مشکل هستند. مشکلاتی که به آنها نسبت داده می­ شود هم مهارت­ های درشت حرکتی(عضلات حرکتی درشت) را در بر می­گیرد و هم مهارت­ های ظریف حرکتی(عضلات کوچک حرکتی). مهارت­ های ظریف حرکتی، اغلب متضمن هماهنگی سیستم­های دیداری– حرکتی است(هالاهان و کافمن، ۲۰۰۳؛ ترجمه علیزاده و همکاران، ۱۳۸۸).

۲-۱-۲-۴- ویژگی­های زبانی

دانش ­آموزانی که اختلال­­های یادگیری دارند ممکن است در درک قواعد اجتماعی بنا شده که در زندگی روزمره استفاده می­ شود، مشکل داشته باشند. آنها شاید در نظارت بر رفتار و اعمال یا صحبت کردن بدون دور­اندیشی با دشواری مواجه باشند. همچنین ممکن است به طور نامناسب بخندند و گفتگو یا مکالمه­ها را قطع کنند. افزون بر این، در دریافت پیام­های افراد دیگر که از طریق بیانات چهره­ای و زبان بدن انتقال و دریافت می­ کنند با مشکل مواجه می­شوند و تعبیر و تفسیر نادرست دارند(احدی و کاکاوند، ۱۳۸۸).

این دانش ­آموزان در بیان منطقی مسائل مشکل دارند، نمی ­توانند افکارشان را به صورت مداوم و پیوسته بیان کنند(فراموش می­ کنند، کلمات را حذف می­ کنند)، به دلیل نقص در تشخیص شنوایی در ارتباطات کلامی فهم نادرستی دارند و در بیان و اظهار وجود خود در گروه با مشکلاتی مواجه هستند(سارکار و کاتاری، ۲۰۰۴).

۲-۱-۲-۵- ویژگی­های تحصیلی

اگرچه دانش ­آموزان با اختلال یادگیری هوش متوسط یا بالاتر از متوسط دارند، ولی دارای مشکلاتی در تحصیل می­باشند که این مشکلات از اوایل سال­های مدرسه شروع و گاهی تا اواخر سال­های آموزش ادامه دارد(هاردمن و همکاران، ۲۰۰۲؛ ترجمه علیزاده و همکاران، ۱۳۸۸)، گاهی نیز این دانش ­آموزان به عنوان تنبل یا بی­انگیزه شناخته می­شوند(وستوود، ۲۰۰۹؛ ترجمه همتی­علمدارلو و شجاعی، ۱۳۹۱). کاهش موفقیت دانش ­آموزان با اختلال­ یادگیری می ­تواند در زمینه ­های تحصیلی زیر باشد:

1. نوشتن: مشکل در روخوانی، رونویسی و هجی کردن.
2. ریاضی: مشکل در عملیات ریاضی و یا درک مفاهیم اولیه.
3. منطق: مشکل در طبقه ­بندی افکار.
4. مهارت­ های طبقه ­بندی: مشکل در طبقه ­بندی تمام موارد تحصیلی.
5. زبان: تأخیر، اختلال­ و یا تفاوت­ در شنیدن و صحبت کردن(هنلی، رامسی و الگوزین[۸]، ۲۰۰۲).

     پایان نامه هایی درباره اختلال یادگیری که متن کاملشان موجود است

 

۲-۱-۲-۶- ویژگی­های اجتماعی- سازشی

بی­ثباتی هیجانی را می­توان به عنوان جنبه­ ویژه­ای از شخصیت و نا­سازگاری اجتماعی دانست. دانش ­آموزان با اختلال­های یادگیری اغلب رفتارهایی را نشان می­ دهند که از خصوصیات آشفتگی هیجانی است(هالاهان و کافمن، ۲۰۰۳؛ ترجمه علیزاده و همکاران، ۱۳۸۸). به طور کلی مشکل کنترل رفتار بسیاری از دانش ­آموزان با اختلال­های یادگیری نسبت به دانش ­آموزان عادی که این مشکلات را از خود بروز می­ دهند، شدیدتر است. افزون بر این، به دلیل  مشکلات رفتاری که این دانش ­آموزان در کلاس دارند، موجب می­شوند دانش ­آموزان دیگر  آنها را طرد کنند و آنها در پیدا کردن دوست با مشکل مواجه شوند(هالاهان و همکاران، ۲۰۰۹؛ ترجمه علیزاده و همکاران، ۱۳۹۰). در واقع، ملموس­ترین مشکل آ­نها، ناکامی در ایجاد پیوندهای نزدیک و راضی­کننده­ عاطفی با دیگران است. تنها دوستانی که می­توانند پیدا کنند، دوستانی تخیلی است. برخی از این کودکان کناره­گیر می­باشند. دیگر کودکان یا بزرگسالان ممکن است بخواهند به حریم آنان وارد شوند، ولی تلاش­ های آنها معمولاً با ترس و عدم علاقه روبرو می‌شود. از آنجا که پیوندهای عاطفی حول پاسخ­های اجتماعی دو جانبه شکل می­گیرد، مردم معمولاً علاقه­شان را نسبت به کسی که پاسخگو نیست، از دست می­ دهند(هالاهان و کافمن، ۲۰۰۳؛ ترجمه علیزاده و همکاران، ۱۳۸۸). دانش ­آموزان با اختلال یادگیری کمتر در گروه مورد پذیرش هستند و بیشتر احتمال دارد که در میان همسالان­شان طرد یا نادیده گرفته شوند. این دانش ­آموزان نسبت به همسالان­شان بیشتر احتمال دارد طرد شوند و محبوبیت کمتری نزد والدین و معلمان دارند. همسالان نقش مهمی را در سازگاری اجتماعی کودکان ایفا می­ کنند. البته باید توجه داشت که همه دانش ­آموزان با اختلال یادگیری نقص مهارت­ های اجتماعی ندارند و برخی از آنها به عنوان افرادی­که مهارت­ های مناسب اجتماعی مانند همسالان­شان دارند، شناخته می­شوند. بنابراین، می­توان گفت که دانش ­آموزان با اختلال یادگیری گروهی هستند که بیشتر طرد می­شوند و کمتر مورد پذیرش قرار می­ گیرند و در برقراری روابط اجتماعی مشکل دارند(بناهو و همکاران، ۲۰۰۹).

وجود نقص در شناخت اجتماعی[۹] دانش ­آموزان با اختلال­های یادگیری می ­تواند دلیلی برای مشکلات اجتماعی آنها باشد، زیرا بسیاری از آنها نمی ­توانند نشانه­ های اجتماعی، احساس­ها و هیجانات دیگران را درک کنند و نمی­دانند که چه زمانی رفتارشان برای سایرین مزاحمت ایجاد می­ کند. این عدم موفقیت در برقراری روابط اجتماعی صحیح، خطر ابتلا به اختلال­های رفتاری و اجتماعی را در آنها زیاد می­ کند(شکوهی یکتا و پرند، ۱۳۸۵).