(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب:
مقدّمه……………………………………………………………………………………………………………………. 1
کلیات تحقیق…………………………………………………………………………………………………………. 4
بیان مسأله……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5
اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 5
اهمیت موضوع…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 6
پیشینه علمی تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………….. 6
سؤالات تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………… 9
فرضیه های کلی تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………….. 10
ضرورت انجام تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………… 10
مراحل و روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………. 11
جامعه آماری تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………… 12
نوآوریهای تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………….. 13
فصل اول: تعاریف و مفاهیم بنیادین………………………………………………………………………. 15
مقدّمه………………………………………………………………………………………………………………….. 16
1-1- واژه شناسی………………………………………………………………………………………………… 17
1-1-1- تعریف لغوی تربیت………………………………………………………………………………………………………………….. 17
1-1-2- تعریف اصطلاحی تربیت…………………………………………………………………………………………………………… 19
1-1-3- اهمیت و ضرورت تربیت دینی دانش آموزان……………………………………………………………………………….. 21
1-1-3-1- نقش ایمان در تربیت دینی……………………………………………………………………………………………… 24
1-1-3-2- جایگاه تربیت دینی و نقش آن در آرامش روان………………………………………………………………….. 26
1-2- اصول و مبانی تربیت دینی…………………………………………………………………………… 28
مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 28
1-2-1- اصول و مبانی تربیت دینی……………………………………………………………………………………………………….. 28
1-2-1-1- اصل سهولت………………………………………………………………………………………………………………….. 28
1-2-1-2- اصل تدریج……………………………………………………………………………………………………………………. 29
1-2-1-3- اصل مداومت و استمرار…………………………………………………………………………………………………… 30
1-2-1-4- اصل آگاهی بخشی…………………………………………………………………………………………………………. 30
1-2-1-5- اصل تفاوتهای فردی……………………………………………………………………………………………………….. 30
1-2-1-6- اصل اعتدال…………………………………………………………………………………………………………………… 31
1-2-1-7- اصل احترام……………………………………………………………………………………………………………………. 32
1-2-1-8- فراهم آوردن زمینه برای به فعلیت رسیدن تواناییهای بالقوهی فرد………………………………………. 32
1-2-1-9- توجه به سیر رشد كودكان و نوجوانان در ابعاد شناختی و عاطفی و تأثیر عامل سن در این رابطه 33
1-2-1-10- رابطه تربیت دینی و عادت…………………………………………………………………………………………. 34
1-2-1-11- توجه به رشد عقلی كودك و نقش تعقّل و استدلال در تربیت دینی………………………………….. 35
1-2-1-12- نقش الگو در تربیت دینی……………………………………………………………………………………………… 36
1-3- عوامل مؤثر در تربیت………………………………………………………………………………….. 37
1-3-1- عامل وراثت…………………………………………………………………………………………………………………………….. 37
1-3-2- گزینش همسر…………………………………………………………………………………………………………………………. 39
1-3-3- بارداری…………………………………………………………………………………………………………………………………… 40
1-3-4- شیر……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 41
1-3-5- غذا………………………………………………………………………………………………………………………………………… 41
1-3-6- خانه و خانواده…………………………………………………………………………………………………………………………. 41
1-3-7- رفاقت و معاشرت…………………………………………………………………………………………………………………….. 42
1-3-8- مدرسه……………………………………………………………………………………………………………………………………. 43
1-3-9- اجتماع کلان…………………………………………………………………………………………………………………………… 44
1-3-10- رسانه ها………………………………………………………………………………………………………………………………… 46
1-3-11- شغل و کار……………………………………………………………………………………………………………………………. 46
1-3-12- عبادت…………………………………………………………………………………………………………………………………. 47
1-4- دین……………………………………………………………………………………………………………. 48
1-4-1- واژهی دین از نظر لغت…………………………………………………………………………………………………………….. 48
1-4-2- تعریف دین در اصطلاح…………………………………………………………………………………………………………….. 49
1-4-3- تعاریف ماهوی دین………………………………………………………………………………………………………………….. 50
1-4-4- تعاریف روانشناختی و جامعهشناختی از دین………………………………………………………………………………. 51
1-4-5- دین از نظر دانشمندان غرب……………………………………………………………………………………………………… 52
1-4-6- شناخت حقیقت دین………………………………………………………………………………………………………………… 53
1-5- تربیت دینی………………………………………………………………………………………………… 55
1-5-1- اهداف تربیت دینی در آموزش و پرورش…………………………………………………………………………………….. 57
1-5-2- مراحل تربیت دینی از دیدگاه حضرت رسول اکرم (ص)………………………………………………………………. 59
1-5-2-1- مرحلهی سیادت…………………………………………………………………………………………………………….. 59
1-5-2-1-1- میل شدید به بازی………………………………………………………………………………………………. 59
1-5-2-1-2- فرماندهی و ادارهی دیگران…………………………………………………………………………………….. 60
1-5-2-2- مرحلهی اطاعت……………………………………………………………………………………………………………… 61
1-5-2-2-1- ادب پذیری………………………………………………………………………………………………………….. 61
1-5-2-2-2- آموزش پذیری……………………………………………………………………………………………………… 61
1-5-2-3- مرحلهی وزارت……………………………………………………………………………………………………………….. 62
1-5-2-3-1- رشد جهشی احساسات………………………………………………………………………………………….. 62
1-5-2-3-2- گرایش به درستکاری…………………………………………………………………………………………….. 62
1-5-2-3-3- شایستگی مشورت………………………………………………………………………………………………… 63
1-5-2-3-4- ابراز وجود…………………………………………………………………………………………………………….. 63
1-5-3- اوصاف تربیت دینی………………………………………………………………………………………………………………….. 63
1-5-3-1- شمول و فراگیری……………………………………………………………………………………………………………. 63
1-5-3-2- وحدت هدف و مسیر………………………………………………………………………………………………………. 64
1-5-3-3- اجتهاد پذیری………………………………………………………………………………………………………………… 65
1-5-3-4- آینده گرایی…………………………………………………………………………………………………………………… 66
نتیجه بحث…………………………………………………………………………………………………………………………………………… 66
1-5-4- ریشه های تربیت ناپذیری دینی…………………………………………………………………………………………………. 67
1-5-4-1- آسیب های وراثتی………………………………………………………………………………………………………….. 67
1-5-4-2- آسیب های محیطی………………………………………………………………………………………………………… 67
1-5-4-3- آسیب های ناشی از تغذیه……………………………………………………………………………………………….. 68
1-5-4-4- آسیبهای ناشی از مربیان…………………………………………………………………………………………………. 68
1-5-4-5- روش های آسیب زا……………………………………………………………………………………………………………. 68
1-6- معرفی استان کرمانشاه………………………………………………………………………………… 70
1-6-1- موقعیت و وسعت……………………………………………………………………………………………………………………… 70
1-6-2- آب و هوا…………………………………………………………………………………………………………………………………. 70
1-7- آشنایی با فرهنگ و نژاد استان کرمانشاه………………………………………………………. 72
1-7-1- جمعیت………………………………………………………………………………………………………………………………….. 72
1-7-2- نژاد………………………………………………………………………………………………………………………………………… 73
1-7-3- زبان گویش…………………………………………………………………………………………………………………………….. 73
1-7-3-1- گویش کردی کلهری………………………………………………………………………………………………………. 73
1-7-3-2- گویش کردی اورامی……………………………………………………………………………………………………….. 74
1-7-3-3- گویش کردی سورانی……………………………………………………………………………………………………… 74
1-7-3-4- گویش لکی……………………………………………………………………………………………………………………. 74
1-7-4- مذهب……………………………………………………………………………………………………………………………………. 74
1-8- مقتضیات دورهی نوجوانی…………………………………………………………………………….. 76
مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 76
1-8-1- نیازهای دورهی نوجوانی……………………………………………………………………………………………………………. 76
1-8-1-1- نیاز به مهربانی و محبت…………………………………………………………………………………………………. 77
1-8-1-2- نیاز به امنیت و آسایش خاطر………………………………………………………………………………………….. 77
1-8-1-3- نیاز به احساس تعلق داشتن و مورد قبول گروه همسالان واقع شدن…………………………………….. 78
1-8-1-4- نیاز به قابلیت و احترام……………………………………………………………………………………………………. 79
1-8-1-5- نیاز به استقلال………………………………………………………………………………………………………………. 79
1-8-1-6- نیاز به تشخیص و قدردانی………………………………………………………………………………………………. 79
1-8-1-7- نیاز به مذهب و فلسفهی حیات……………………………………………………………………………………….. 80
1-8-1-8- نیاز به داشتن هدفی مشخص در زندگی…………………………………………………………………………… 80
1-8-1-9- نیاز به احساس هویت و شناخت خود……………………………………………………………………………….. 80
1-8-1-10- نیاز به احساس رشد، کمال و خودشکوفایی…………………………………………………………………….. 81
1-8-2- جامعه آماری تحقیق و بررسی نیازهای دورهی نوجوانی با مطالب کتاب درسی………………………………. 81
فصل دوم: تحلیل ، نقد و بررسی داده های جامعه آماری…………………………………………. 83
2-1- اصول حاکم بر برنامهی قرآن و تعلیمات دینی دورهی متوسطه………………………. 84
2-2- معرفی کتاب دین و زندگی (1)…………………………………………………………………….. 86
2-3- نقد و برسی محتوای کتاب دین و زندگی (1)………………………………………………… 87
2-4- بررسی شیوه های مرسوم در تحلیل آمار……………………………………………………….. 93
مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 93
2-4-1- شیوه پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………….. 93
2-4-2- جامعهی آماری………………………………………………………………………………………………………………………… 94
2-4-3- معیارهای جامعه آماری…………………………………………………………………………………………………………….. 94
2-4-4- جنسیت………………………………………………………………………………………………………………………………….. 94
2-4-4-1- رشته تحصیلی……………………………………………………………………………………………………………….. 94
2-4-4-2- سن………………………………………………………………………………………………………………………………. 95
2-4-4-3- وضعیت اقتصادی……………………………………………………………………………………………………………. 95
2-5- بررسی سؤالات طراحی شده…………………………………………………………………………. 96
2-5-1- روایی ابزار اندازه گیری……………………………………………………………………………………………………………… 96
2-5-2- اعتبار پرسشنامه………………………………………………………………………………………………………………………. 96
2-5-3- روش آماری تجزیه و تحلیل اطلاعات…………………………………………………………………………………………. 97
2-5-4- آمار توصیفی……………………………………………………………………………………………………………………………. 98
2-5-4-1- ویژگی‌های جمعیت شناختی پاسخدهندگان…………………………………………………………………….. 98
2-5-5- توزیع فراوانی و درصد پاسخ به سؤالات پرسشنامه…………………………………………………………………….. 100
2-5-6- تناسب محتوای کتاب با نیاز دانش آموزان………………………………………………………………………………… 136
2-5-7- نیاز های اساسی دانش آموزان…………………………………………………………………………………………………. 137
2-5-8- اندیشه، اخلاق و اعمال دانش آموزان……………………………………………………………………………………….. 137
2-5-9- آمار استنباطی………………………………………………………………………………………………………………………. 138
2-5-10- فرضیات پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………. 139
2-5-10-1- فرض اول………………………………………………………………………………………………………………….. 139
2-5-10-2- فرض دوم…………………………………………………………………………………………………………………. 140
2-5-10-3- فرض سوم………………………………………………………………………………………………………………… 141
2-5-11- تجزیه و تحلیل متغیّرهای تحقیق…………………………………………………………………………………………. 142
2-5-11-1- متغیّر تناسب محتوای کتاب با نیاز دانش آموزان…………………………………………………………… 143
2-5-11-2- متغیّر نیاز های اساسی دانش آموزان……………………………………………………………………………. 143
2-5-11-3- متغیّر اندیشه، اخلاق و اعمال دانشآموزان…………………………………………………………………….. 143
نتیجه فصل………………………………………………………………………………………………………… 144
نتایج و دستاوردهای تحقیق………………………………………………………………………………… 145
محدودیتهای تحقیق……………………………………………………………………………………………. 148
فهرست منابع…………………………………………………………………………………………………….. 149
الملخص…………………………………………………………………………………………………………….. 154
Abstract………………………………………………………………………………………………………… 155
چکیده
پژوهش پیش رو با هدف بررسی میزان تناسب محتوای کتاب دین و زندگی (1) با نیاز دانش آموزان شهر کرمانشاه انجام شده است. در این پژوهش ضمن تعریف لغوی و اصطلاحی تربیت، دین، تربیت دینی و ذکر عوامل مؤثر بر تربیت دینی، نقش ایمان در تربیت دینی، نقش تربیت دینی بر آرامش روانی، اصول و مبانی تربیت دینی و همچنین توجه به اهداف، روشها، مراحل تربیت دینی و اصول حاکم بر برنامه های دینی و قرآن دورهی متوسطه، به معرفی کتاب دین وزندگی (1) و نقد و بررسی آن پرداخته شده است.
نمونهی مورد نظر در این پژوهش شامل 472 نفر دانش آموز دختر و پسر مناطق سهگانه دبیرستانهای شهر کرمانشاه است که با روش نمونه گیری تصادفی ساده، از میان تمام دبیرستانهای شهر کرمانشاه انتخاب گردیده است.
با توجه به داده ها و تحلیل آنها نتایج زیر به دست آمد:
میان محتوای کتاب دین و زندگی سال اول دبیرستان و نیاز های دانش آموزان رابطه مستقیم و بیشتر تناسب وجود دارد.
مطالب مطرح شده در کتاب دین و زندگی تا اندازه زیادی در پاسخ گویی نیازهای اساسی دانش آموزان موفق بوده است.
طرح مطالب دین وزندگی تا اندازه زیادی بر اندیشه ، اخلاق و اعمال دانش آموزان مؤثر بوده است.
مقدّمه
بشر در عصر حاضر در چالش با بزرگترین بحرانها میباشد. و همواره از بحرانی به بحران دیگر نقل مکان می کند. و بساری از جوامع نیز بحرانهای خود را به جوامع دیگر صادر می کنند که بعضی از این بحرانها در جهان بیرونی و واقعی است و بعضی دیگر بحرانهای درونی است که به مراتب شدیدتر، پیچیدهتر و فاجعه آمیزتر است؛ مانند بحران هویتی، بحران معنویت، بحران ارزشها، بحران در انتخاب هدف، بحران در کلّیّت خویش، بحران در معرفت دینی، بحران در آیین اخلاق و آداب اسلامی و…
از همهی این بحرانها مصیبت بارتر که بنیان درون و بیرون آدمی را از هم گسسته و او را به تباهی کشانیده، همان بحران در “تربیت دینی” در قالب حس مذهبی و نیاز خداجویی اوست. بحرانی که وحدت درونی او را به تفرقه و تشتّت کشانده و دل او را به اضطراب دائمی مبتلا ساخته و باعث گم گشتگی انسان از آیین حنیف و فطرت الهی شده است.
تنها راه فرار از این بحرانها و بن بستها روی آوردن عمیق و عاشقانه به خویشتن خویش و فطرت اصلی و ازلی است. یعنی روی آوردن به همان کلّیّت و وحدتی که آدمی در آن شکل گرفته است. در حالی که شرایط کنونی از انسان فقط قطعاتی از پارههای انسانی به جای مانده است؛ انسانی که از جامعیّت، سیّال بودن و کلّیّت خویش خارج گشته است.
در حال حاضر انسان “دین” را که وحدت بخش ابعاد پراکنده و متفرق زندگی بشر میباشد، از دست داده است و بینش الهی را که افق حیات را از ازل تا ابد در برابر او میگشاید، رها ساخته و به بینش تنگ نظرانهی علم جزم اندیش بسنده کرده و تراکم اطلاعات بیرونی را جایگزین تحول معرفت بیرونی نموده است.
امروزه فرهنگ بشریت سطحی و دانش او خطرناک شده است؛ زیرا از لحاظ تکنیک و صنعت پیشرفت نموده و از نظر معنا و هدف به غایت فقیر و ضعیف گشته است و همچنین یکپارچگی، وحدت و تعادل روانی انسان که از ایمان الهی، شوق دینی و احساس عرفانی برمیخاست، از میان رفته است.
تفاوت عظیمی است میان انسانی که دین ندارد و انسانی که دین خود را گم کرده یا آن را درک نکرده است. اقوام فراوانی هستند که دین دارند اما آن را گم کرده و از آن غافل ماندهاند، انسان دین گم کرده یا غافل شدهی از آن در واقع هویت بشری و الهی خویش را گم کرده است؛ به همین دلیل نه تنها از طبیعت و از خدا گسسته، بلکه از خود نیز گسسته است. زیرا وقتی کسی خدا را نمیشناسد، چگونه می تواند خود را بشناسد؟ و چون خود را نمیشناسد، چگونه می تواند دیگران را بشناسد؟ و بر همین اساس است که امام علی (ع) میفرمایند: “مَعرِفَهُ النَّفسِ أنفَعُ المَعارِفِ”[1] “شناخت خود، سودمندترین شناختهاست”. و یا در جای دیگر امام باقر (ع) میفرمایند: “و لا مَعرِفَهَ کَمَعرِفَتِکَ بِنَفسِکَ”[2] “هیچ شناختی همچون شناخت وجود خود نیست”.
بنابراین وضعیت تعلیم و تربیت در جامعهی معاصر نیز به این گرفتاری بیشتر دامن زده است و تنها تکیهگاهی که ممکن است این وضع را تعدیل بخشد و امیدی تازه در روح نسل آینده بدمد، روی آوردن مجدد بشریت به مسائل اخلاقی، ارزشی، معنوی، دینی و بازگشت به جایگاه خلیفه اللهی انسان در کره زمین است.
یکی از چیزهایی که انسان آن را گم کرده یا ازآن غافل شده این است که بازسازی کرامت مقام الهی او و شرافت وجدانش مستلزم بازگشت به اخلاقیات و ارزشهای الهی است. زیرا با نگاهی به تاریخ گذشته و تاریخ تکامل بشریت مشخص میشود که بزرگان، اندیشمندان و برجستگان تاریخ که واجد جاودانگی در اثر گذاریهای تربیتی خود بر نسلهای بعدی شده اند، کسانی بوده اند که به این ارزشها تأسّی جسته و همهی این بزرگیها مرهون تربیت دینی آنان بوده است.
امّا در جامعهای که ما در آن زندگی میکنیم در فضایی از ارزشهای دینی و شعائر مذهبی قرار گرفته و تمام تلاش و کوشش دستگاه تعلیم و تربیت کشور نیز معطوف به تقدّم پرورش دینی بر دیگر امور است و قرار بر این است که این فرهنگ و معارف دینی از این وادی به سراسرِ جهان عرضه شود و این جامعه، الگو و اسوهای حسنه برای دیگر جوامع باشد. علی رغم همهی تلاشهای اندیشمندان تعلیم و تربیت بعد از انقلاب اسلامی مسأله اساسی اینجاست که آیا گرایشهای دینی و باورهای درونی افراد نسبت به دین، آن گونه که اهداف مقدس مسئولان ایجاب می کند رو به افزایش است یا بر عکس ممکن است روندی خلاف انتظار داشته باشد؟
مثلاً در بخش تعلیم و تربیت دانش آموزان با همهی تغییرات محتوایی در کتابهای درسی و پررنگ نمودن شعائر مذهبی در مدارس و تقویت آموزشهای دینی و قرآنی و ترویج همه جانبهی آن در فضای درون و برون مدرسه، آیا گرایشهای دینی دانش آموزان افزایش یافته است؟ آیا دینی کردن دانش آموزان به دینی شدن آنها منجر شده است؟
روشهایی که برای تربیت دینی دانش آموزان به کار گرفته شده تا چه اندازه مورد پژوهش قرار گرفته است؟ آیا این روشها باعث رغبت دانش آموزان به ارزشهای دینی میشود یا نتیجهی عکس را به دنبال دارد؟
این سؤالات و صدها سؤال دیگر، دل مشغولی همهی دردمندان دینداری است که خواهان حاکمیت قلبی و درونی و باطنی ارزشهای دینی در عمق وجود افراد جامعه مخصوصاً نسل آینده، همان دانش آموزان عزیز امروز میباشد.
پاسخ پژوهشی به این سؤالات روشن کننده افق آیندهی نظام تعلیم و تربیت کشور جهت رسیدن به روشهای بنیادین و کار آمد تربیت دینی میباشد که در این تحقیق سعی شده است براساس فرضیاتی در قالب آیات شریفهی قرآن و احادیث و روایات معصومین (ع)، به میزان دستیابی به سؤالات فوق در جهت رسیدن به هدف والای تربیت دینی پرداخته شود و میزان تأثیرپذیری دانش آموزان از کتابهای دین و زندگی مطالعه شود.
تعداد صفحه : 171
قیمت :14700 تومان
