دانشگاه شیراز
دانشکده علوم
پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته‌ی
فیزیولوژی جانوری
اثرات کامفر بر تحریک پذیری و فرآیندهای سلولی دخیل در الگوی فعالیت صرعی در نورونهای حلزون
استاد راهنما:
دکتر جعفر وطن پرست
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: مقدمه
1-1) صرع ………………………………………………………………………………………………………….. 2
1-2) اسانسهای گیاهی …………………………………………………………………………………………………. 4
1-3) اثرات بیولوژیک اسانسهای گیاهی …………………………………………………………………………………… 6
1-3-4) کامفر ………………………………………………………………………………………………………………. 7
1-4) کانالهای یونی و مشارکت آنها در فعالیت نورونی …………………………………………………………. 9
1-4-1) کانالهای کلسیمی …………………………………………………………………………………………………… 9
1-4-2) کانالهای پتاسیمی …………………………………………………………………………………………………… 12
1-4-2-1) کانالهای پتاسیمی وابسته به ولتاژ ………………………………………………………………. 12
1-4-2-2) کانالهای پتاسیمی وابسته به کلسیم ………………………………………………………….. 13
1-4-3) کانالهای سدیمی …………………………………………………………………………………………………….. 15
1-4-3-1) کانالهای سدیمی نشتی (NALCN) …………………………………………………………… 16
1-4-4) کانالهای TRP …………………………………………………………………………………………………………. 17
1-4-4-1) کانالهای TRPV …………………………………………………………………………………………… 18
1-5) پروتئین کینازها و تنظیم کانالهای یونی توسط فسفوریلاسیون …………………………………… 19
1-6) نیتریک اکسید، تعدیل کننده عملکرد نورون …………………………………………………………………… 22
1-6-1) مسیر متابولیکی تولید نیتریک اکسید ……………………………………………………………………. 23
1-7) دلایل استفاده از نورونهای حلزون …………………………………………………………………………………… 23
فصل دوم: مروری بر تحقیقات پیشین
2-1) ترکیبات اسانسها و عملکرد آنها روی سیستم عصبی مرکزی و محیطی ………………….. 26
2-2) هدف ………………………………………………………………………………………………… 29
عنوان صفحه
فصل سوم: مواد و روشها
3-1) حیوانات ………………………………………………………………………………………………………. 31
3-2) تشریح و آماده سازی گانگلیون عصبی جهت ثبت …………………………………………………………… 32
3-3) محلولها و داروها ……………………………………………………………………………………………………………….. 33
3-4) ثبت داخل سلولی ……………………………………………………………………………………………………………….. 33
3-5) مراحل آزمایش ……………………………………………………………………………………………………………………. 34
3-6) پارامترهای الکتروفیزیولوژیک مورد مطالعه ……………………………………………………………………….. 35
3-7) آزمون آماری ……………………………………………………………………………………………………………………….. 36
فصل چهارم:نتایج
4-1) ویژگیهای فعالیت خودبخودی و برانگیخته نورونهای حلزون در شرایط کنترل………….. 38
4-2) ویژگیهای پتانسیل عمل خودبهخودی نورونهای حلزون در حضور غلظت 1.5میلی مولار کامفر 38
4-3) ویژگیهای پتانسیل عمل خودبخودی در حضور کامفر 1.5 میلی مولار و رینگر بدون سدیم 43
4-4) ویژگیهای پتانسیل عمل خودبخودی در حضور کامفر 1.5 میلیمولار و مهارکننده‌های کانالهای کلسیمی نیکل کلرید 44
4-5) ویژگیهای پتانسیل عمل خودبخودی در حضور کامفر1.5 میلی مولار و مهارکننده‌های پروتئین کینازها کلریترین و H89 .. 45
4-6) ویژگیهای پتانسیل عمل خودبهخودی نورونهای حلزون در حضور غلظت 1.5 میلیمولار کامفر و سدیم نیتروپروساید 48
فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری
5-1) بحث ………………………………………………………………………………………….. 50
5-1-1) تغییر در ویژگیهای پتانسیل عمل در حضورکامفر ……………………………………………….. 51
عنوان صفحه
5-2) نتیجهگیری …………………………………………………………………………… 59
فهرست منابع و ماخذ ……………………………………………….. 60
مقدمه
1-1) صرع
صرع[1] یک اختلال پیچیده سیستم عصبی مرکزی و دومین اختلال نورولوژیک بعد از سکته مغزی است (Hopkins, et al., 1995). در این بیماری یک ناحیه محدود از مغز و یا نواحی گستردهای از آن فعالیتهای کنترل نشده خودبخودی نشان میدهندکه به شکل تشنج[2] نمایان میشود ((Cavalheiro, et al., 1991. تشنج به تغییر زودگذر رفتار در نتیجه تخلیه نورونی مکرر، همزمان وغیر نرمال جمعیت‌های نورونی در سیستم عصبی مرکزی اشاره دارد. صرع معمولا در نتیجه کاهش عوامل مهاری یا افزایش شدید تحریکپذیری در بخشی از شبکه نورونی مغز رخ میدهد (Stafstrom, 2003).
از عوامل مختلف ایجادکننده این بیماری میتوان به آسیبها و ضربات مغزی، استعمال بیرویه داروها یا برخی ترکیبات محرک، عفونتهای سیستم عصبی مرکزی، شوک عاطفی، اختلالات متابولیک، الکل، تومورهای مغزی و مشکلات عروقی مغز اشاره کرد (Vadlamudi and Scheffer et al., 2003). صرع معمولا قابل کنترل اما غیر قابل درمان است (Cascino, 1994) و در بسیاری مواقع علت ایجاد صرع در بیماران ناشناخته باقی میماند (Rall and Sheifer, 1991).
تغییر در الگوی فعالیت سیناپسها و اختلال در عملکرد کانالهای یونی بعنوان دو مکانیسم اساسی زمینه ساز صرع شناخته شدهاند(Noebels, 2003) . شواهد متعددی تغییر در سیستمهای نوروترنسمیتری مختلف بویژه گلوتامات، آسپارتات و GABA را در ایجاد زمینه صرع تائید کردهاند (Pinto, et al., 2005). بعلاوه گزارشات زیادی اهمیت و نقش ویژگیهای ذاتی غشاء بویژه عملکرد کانالهای یونی را در بروز الگوی صرع نشان دادهاند. در بین کانالهای یونی وابسته به ولتاژ کانالهای سدیمی، پتاسیمی و کلسیمی نقش تعیینکنندهای در تنظیم تحریک پذیری نورونی دارند (Faingold, 1992). بسیاری از اختلالات ژنتیکی در ژنهای کدکننده کانالهای یونی در مغز منجر به عدمتعادل بین تحریک و مهار و نهایتا منجر به صرع میشوند. جهش در ژنهای کدکننده کانالهای سدیمی، کلسیمی، پتاسیمی و کلری وابسته به ولتاژ و نیز کانال کلری GABAA و کانالهای حساس به گلوتامات در ایجاد صرع نقش دارند (Shine and Namara, 1994). علاوه بر جهشهای ژنتیکی، تنوعی از عوامل موثر بر رسپتورها و کانالهای غشایی میتواند با تاثیر بر ویژگیهای ذاتی غشاء میزان تحریکپذیری را تغییر داده و حتی بعنوان عوامل ضد صرع یا صرعزا عمل نمایند. فراوردههای طبیعی گیاهی موثر در درمان صرع همواره مورد توجه محققین بوده و برخی از این ترکیبات با منشاء گیاهی برای قرنها در درمان صرع مورد استفاده بوده و کارایی خود را در تحقیقات تجربی به اثبات رساندهاند (Sayyah, et al., 2002, de Almeida, 2009). از طرفی گزارشهایی وجود دارد که نشان میدهد عصاره و اسانس روغنی برخی گیاهان دارای اثرات صرعزای بارزی هستند که نشاندهنده خطرات بالقوه در گیاه درمانی است و مؤید این نکته است که منشاء طبیعی این ترکیبات لزوماً به معنی بی خطر بودن آنها نیست. متاسفانه تصور عمومی مبنی بر بیضرر بودن فراوردههای گیاهی باعث شده که در بسیاری موارد بیماران به خود درمانی با چنین محصولاتی روی آورند و حتی پزشک معالج خود را از مصرف چنین ترکیباتی آگاه نکنند که میتواند برهمکنش نامطلوب با داروهای تجویز شده توسط پزشک را به دنبال داشته باشد (Burkhard, et al., 1999).
از آنجایی که برهمکنش ترکیبات گیاهی با اجزاء سلولی دخیل در تحریکپذیری در مواردی افزایش تحریکپذیری و زمینهسازی فعالیت تشنجی را باعث میشوند، از این رو شناسایی این دسته از ترکیبات و مکانیسمهای دخیل در صرعزایی آنها نیز همانند شناسایی ترکیبات ضدصرع دارای اهمیت است.
1-2) اسانسهای گیاهی
اسانسهای گیاهی ترکیبات طبیعی، فرار و پیچیدهای هستند که به وسیله بوی قوی خود مشخص شده و به وسیله گیاهان معطر به عنوان متابولیتهای ثانویه تولید میشوند. این ترکیبات در ساختارهای ترشحی ویژه گیاهان از جمله غدد، مجاری و حفرههای ترشحی و مجاری صمغی ذخیره میشوند (Ahmadi, et al., 2002; .Bezic, et al., 2009) این ترکیبات محلول در چربی، الکل و ترکیبات با قطبیت ضعیف هستند همچنین به مقدار خیلی کم قابل حل در آب اند. اکثر آنها بیرنگ یا به رنگ زرد کمرنگ هستند و در برخی موارد از جمله اسانسهای مربوط به گیاه بابونه[3] به رنگ آبی اند. به علت وجود باندهای دوگانه و گروههای عاملی از جمله گروههای آلدهیدی، استری و هیدروکسیلی در ساختار مولکولی خود به راحتی قابل اکسیداسیون توسط نور، گرما و هوا هستند .(Skold, et al., 2008)
این ترکیبات از زمانهای قدیم به عنوان مواد ضد باکتری، ضد ویروس، ضد قارچ، حشرهکش و بعنوان دارو در پزشکی مورد استفاده قرار میگرفتهاند. امروزه نیز این ترکیبات در داروسازی، بهداشت، کشاورزی، صنایعغذایی و ساخت محصولات آرایشی کاربرد دارد .(Bakkali, et al., 2008)
اسانسهای گیاهی متشکل از 20 الی 60 جزء با غلظتهای متفاوت میباشند که 2 یا 3 جزء عمدهی هر اسانس ویژگیها و اثرات بیولوژیکی آن را تعیین میکند (Bakkali, et al., 2008).
Faleiro و همکاران در سال 2003 گزارش کردند که فعالیت ضدمیکروبی اسانسهای گیاهی توسط بیش از یک جزء صورت میگیرد.
Ipek و همکاران نیز در سال 2005 نشان دادند که اجزای عمدهی اسانسهای گیاهی مثل تیمول، اوجنول، سافرول، کاروون، لینالول و سیترونلول ویژگیهای بیولوژیک و بیوفیزیولوژیک اسانسی که از آن جدا شدند را نشان میدهند.
از طرفی Cal در سال 2006 مطرح میکند که ترکیبات متعدد اسانسهای گیاهی، در تعیین بوی خوش، چگالی، رنگ، آبدوست[4]یا چربی دوست[5]بودن اسانس، میزان نفوذپذیری غشاء به اسانس و در نهایت در توزیع سلولی اسانس ایفای نقش میکنند. که توزیع سلولی فاکتور تعیین کنندهی بسیار مهمی در عملکرد اسانس است، زیرا بسته به جایگاه اسانس در سلول، مسیرهای سیگنالینگ متنوعی ممکن است به راه بیفتد. همچنین پیشنهاد شده که ممکن است ترکیبات جزئی موجود در اسانس فعالیت اجزای عمده را تعدیل کنند (Santana-Rios, et al., 2001). پس در واقع تنها ترکیب عمده اسانسها مسئول اثر بیولوژیکی نیست بلکه اثرات توسط مجموعهای از اجزا صورت میگیرد.
انواع مختلفی از ملکولها از جمله هیدروکربنها، الکلها، آلدهیدها، استرها، لاکتونها و فنولها در اسانسهای گیاهی وجود دارد (Dorman and Deans, 2000). بطور کلی اسانسهای گیاهی از نظر منشأ بیوسنتزی به دو گروه مجزا تقسیم میشوند: گروه اصلی که شامل ترپنها و ترپنوئیدها میباشد، گروه دیگر که از ترکیبات آروماتیک و آلیفاتیک تشکیل شده است.
ترپنها گروه متنوعی از محصولات طبیعی که شامل بیش از 2000 عضو هستند و از لحاظ ساختاری و عملکردی از کلاسهای مختلفی تشکیل شدهاند. این مولکولهای ساختهشده از هیدروژن و کربن هستند و بطور کلی از ترکیب واحدهای ساختاری 5 کربنه به نام ایزوپرن[6](C5H8) ایجاد میشوند. ترپن‌های اصلی شامل مونوترپن‌ها (C10) که از اتصال دو واحد ایزوپرن و سسکوئی‌ترپن‌ها[7] (C15) که از اتصال سه واحد ایزوپرن تشکیل شدهاند میباشند. البته ترپنهایی با تعداد کربنهای بیشتر نیز وجود دارد ازجمله دیترپنها[8] (C20). به ترپن حاوی اکسیژن ترپنوئید گفته میشود (Bakkali, et al., 2008).
ترکیبات آروماتیک از فنیل پروپان مشتق شده و نسبت به ترپنها فراوانی کمتری دارند. این گروه خود شامل آلدهیدها، الکلها، فنولها، مشتقات متوکسی و ترکیبات متیلدیاکسی میباشند. مسیرهای بیوسنتز مربوط به ترپنها و مشتقات فنیل پروپانیک در گیاهان معمولا جدا از هم هستند اما مسیر عمده آنها ممکن است یکسان باشد.
تعداد صفحه :91
قیمت : 14700تومان
