دانشگاه آزاد اسلامی
واحد ارسنجان
دانشکده علوم انسانی، گروه روانشناسی
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد ) M.A. (
گرایش: عمومی
عنوان:
مقایسه سبکهای دلبستگی و عزت نفس در زنان متقاضی طلاق و زنان عادی
استاد راهنما:
دکتر میترا محمودی
تابسـتان 1393
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده…………………………………………………………………………………………………………………….. 1
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1مقدمه………………………………………………………………………………………………………………… 3
2-1 بیان مسئله………………………………………………………………………………………………………….. 8
3-1 ضرورت انجام تحقیق…………………………………………………………………………………………… 16
4-1 اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………………. 19
5-1 فرضیه های پژوهش…………………………………………………………………………………………….. 20
6-1 تعریف نظری متغیرها……………………………………………………………………………………………. 20
7-1 تعریف عملیاتی متغیرها………………………………………………………………………………………… 21
فصل دوم: مباحث نظری و پیشینه پژوهش
1-2 مباحث نظری…………………………………………………………………………………………………… 23
1-1- 2 ازدواج…………………………………………………………………………………………………………. 23
1-1-1-2 سبكهای ازدواج………………………………………………………………………………………….. 25
2-1-1-2 عوامل تهدید كننده زندگی مشترك……………………………………………………………………. 30
3-1-1-2 تعارضات در زندگی مشترك…………………………………………………………………………… 31
4-1-1-2 تعارضات سازنده و مخرب…………………………………………………………………………….. 35
2-1-2 خانواده………………………………………………………………………………………………………….. 36
1-2-1-2 وظایف خانواده…………………………………………………………………………………………… 37
3-1-2طلاق……………………………………………………………………………………………………………… 38
1-3-1-2 تعریف طلاق………………………………………………………………………………………………. 38
2-3-1-2 مراحل طلاق……………………………………………………………………………………………….. 40
3-3-1-2 علل و عوامل طلاق در جامعه………………………………………………………………………….. 41
4-3-1-2 آسیب شناسی طلاق………………………………………………………………………………………. 47
5-3-1-2 طلاق خاموش…………………………………………………………………………………………….. 48
6-3-1-2 آسیب شناسی طلاق بر زن و مرد…………………………………………………………………….. 49
7-3-1-2 راه های كاهش وقوع طلاق…………………………………………………………………………… 52
4-1-2 دلبستگی……………………………………………………………………………………………………… 54
1-4-1-2 چگونگی پیدایش و رشد دلبستگی………………………………………………………………….. 57
2-4-1-2 ثبات دلبستگی……………………………………………………………………………………………. 58
3-4-1-2 بزرگسالی و كیفیت دلبستگی………………………………………………………………………… 60
4-4-1-2 انواع دلبستگی…………………………………………………………………………………………… 62
5-4-1-2 انواع دلبستگی بزرگسالان…………………………………………………………………………….. 64
6-4-1-2 دلبستگی و روابط عاشقانه……………………………………………………………………………. 65
7-4-1-2 دلبستگی از دیدگاه های متفاوت…………………………………………………………………….. 66
5-1-2 عزت نفس……………………………………………………………………………………………………… 70
1-5-1-2 شكلگیری عزت نفس………………………………………………………………………………….. 72
2-5-1-2 اصول عزت نفس………………………………………………………………………………………… 76
3-5-1-2 منابع عزت نفس چیست؟………………………………………………………………………………. 80
4-5-1-2 پیامدهای ناشی از عزت نفس پایین………………………………………………………………….. 81
5-2 مروری تحقیقات پیشین………………………………………………………………………………………… 83
فصل سوم: روش تحقیق
1-3 طرح كلی پژوهش……………………………………………………………………………………………….. 94
2-3 جامعه آماری ، نمونه و روش نمونه گیری………………………………………………………………….. 94
3-3 اطلاعات جمعیت شناختی……………………………………………………………………………………… 95
4-3 ابزارهای پژوهش…………………………………………………………………………………………………. 99
1-4-3 پرسشنامه تجدید نظر شده در روابط نزدیک …………………………………………………………. 99
2-4-3 پرسشنامه عزت نفس كوپر اسمیت………………………………………………………………………. 101
5-3 ملاحظات اخلاقی………………………………………………………………………………………………. 103
6-3 روش اجرا………………………………………………………………………………………………………… 104
7-3 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات……………………………………………………………………………… 104
فصل چهارم: یافته‌های پژوهش
1-4 یافته‌هایتوصیفی مربوط به متغیرهای پژوهش……………………………………………………………….. 106
2-4 بررسی فرضیه های پژوهش…………………………………………………………………………………. 107
1-2-4 فرضیه اول : بین سبکهای دلبستگی زنان متقاضی طلاق و زنان عادی تفاوت معنی دار وجوددارد 109
2-2-4 فرضیه دوم : بین عزت نفس زنان متقاضی طلاق و زنان عادی تفاوت معنی دار
وجود دارد……………………………………………………………………………………………………………….. 111
3-4 خلاصه فصل…………………………………………………………………………………………………….. 113
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
1-5 خلاصه پژوهش………………………………………………………………………………………………….. 115
2-5 بررسی نتایج فرضیه‌ها…………………………………………………………………………………………… 116
3-5 محدودیت‌ها و موانع پژوهش…………………………………………………………………………………. 126
4-5 پیشنهادها………………………………………………………………………………………………………… 127
1-4-5 پیشنهادهای پژوهشی……………………………………………………………………………………….. 127
2-4-5 پیشنهادهای كاربردی……………………………………………………………………………………….. 128
منابع
منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………… 130
منابع لاتین……………………………………………………………………………………………………………….. 138
پیوست‌ها
پیوست 1: پرسشنامه اطلاعات شخصی (الف)…………………………………………………………………… 145
پیوست 2: پرسشنامه اطلاعات شخصی (ب)…………………………………………………………………….. 146
پیوست 3: پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت…………………………………………………………………….. 147
پیوست 4: پرسشنامه تجربیات مربوط به روابط نزدیک………………………………………………………….. 151
چكیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………. 153
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 1 – 3 مقایسه شغل در گروه های مورد بررسی (بر حسب تعداد)………………………………… 95
جدول 2 – 3 مقایسه تحصیلات در گروه های مورد بررسی (بر حسب تعداد)………………………….. 96
جدول 3 – 3 مقایسه شرایط مسکونی در گروه های مورد بررسی (بر حسب تعداد)…………………… 96
جدول 4-3 مقایسه تعداد فرزند در گروه های مورد بررسی………………………………………………….. 97
جدول 5-3 مقایسه دلیل تقاضای طلاق در گروه های مورد بررسی (بر حسب تعداد)…………………. 97
جدول 6-3 مقایسه نحوه انتخاب همسر در گروه های مورد بررسی (بر حسب تعداد)………………… 98
جدول 7-3 مقایسه نوع ازدواج و آشنایی در گروه های مورد بررسی (بر حسب تعداد)……………… 98
جدول 1-4 یافته های توصیفی متغیرهای سبکهای دلبستگی(اضطرابی، اجتنابی)، عزت نفسکل و خرده مقیاسهای آن (عزت نفس عمومی، عزت نفس خانوادگی، عزت نفس اجتماعی، عزت نفس شغلی/تحصیلی) مربوط به زنان عادی (80=N)…………………………………………………………………………………………………………………………… 106
جدول 2 – 4 یافته های توصیفی متغیرهای سبکهای دلبستگی(اضطرابی، اجتنابی)، عزت نفسکل و خرده مقیاسهای آن (عزت نفس عمومی، عزت نفس خانوادگی، عزت نفس اجتماعی، عزت نفس شغلی/تحصیلی) مربوط به زنان متقاضی طلاق (80=N)…………………………………………………………………………………………………………………………… 107
جدول 3 – 4 ماتریس همبستگی متغیرهای مورد مطالعه در زنان متقاضی طلاق (80=N)……………. 108
جدول 4- 4 ماتریس همبستگی متغیرهای مورد مطالعه در زنان عادی (80=N)………………………… 108
جدول 5– 4 اثر پیلایی و لامبدای ویلکز و اثر هتلینگ و بزرگترین ریشه روی…………………………. 109
جدول 6-4 تحلیل واریانس چند متغیره برای بررسی تفاوت سبکهای دلبستگی در زنان متقاضی طلاق و زنان عادی …………………………………………………………………………………………………………………………….. 110
جدول 7-4 ازمون تی بین دو گروه متقاضی طلاق و عادی ……………………………………………………………111
جدول 8-4 اثر پیلایی و لامبدای ویلکز و اثر هتلینگ و بزرگترین ریشه روی………………………….. 111
جدول 9-4 تحلیل واریانس چند متغیره برای بررسی تفاوت عزت نفس (کل) و خرده مقیاسهای آن در زنان متقاضی طلاق و زنان عادی…………………………………………………………………………………………………………….. 112
چكیده
پژوهش حاضر با هدف مقایسه سبکهای دلبستگی و عزت نفس زنان متقاضی طلاق با زنان عادی در سال 1393 انجام شد. جامعهی آماری در این پژوهش، کلیهی زنان متأهل شهر شیراز، شامل زنان متقاضی طلاق كه در فواصل زمانی اردیبهشت تا تیر سال 1393 جهت امر طلاق به دادگستری یا دفاتر وكالت مراجعه كرده بودند و زنان عادی که تا کنون به دادسراهای خانواده مراجعه نکرده بودند. پژوهش حاضر از نوع مطالعات علّی – مقایسه ای و پس رویدادی و روش گردآوری داده ها میدانی بود. نمونه آماری در این پژوهش 160 زن، شامل دو گروه بود: گروه اول80 زن متقاضی طلاق كه به دادگستری، دادسرا یا دفاتر وکالت در شهر شیراز مراجعه کرده بودند و روش نمونه گیری آنها ،نمونه گیری هدفمند بود.گروه دوم80 زن عادی بودند که این گروه از مراجعین به مراکز بهداشتی درمانی انتخاب شدند و از نظر سنوات ازدواج و محدوده شهری محل زندگی تقریبا با گروه متقاضی طلاق همتا شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه تجدید نظر شده در روابط نزدیک (ECR-R) و پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت بود. نتایج آزمون مانوا و T تست مستقل نشان داد که نمرات سبکهای دلبستگی (اضطرابی و اجتنابی) در زنان متقاضی طلاق، نسبت به زنان عادی، بالاتر بود؛ و تفاوت در دو گروه معنادار بود. در متغیر عزت نفس و خرده مقیاسهای آن (عزت نفس خانوادگی، عزت نفس اجتماعی و عزت نفس شغلی/ تحصیلی) زنان عادی نسبت به زنان متقاضی طلاق، میانگین بالاتری داشتند و تفاوت در دو گروه معنادار بود. ضروری است این نكته مورد توجه سیاستگزاران سلامت قرار گرفته و آموزش مهارتهای زندگی و مهارتهای فرزندپروری، به منظور بهبود روابط خانوادگی برای خانواده ها در نظر گرفته شود.
کلمات کلیدی: سبکهای دلبستگی، عزت نفس، زنان متقاضی طلاق
فصل اول
مقدمه و کلیات
1-1- مقدمه:
خانواده به عنوان كوچكترین واحد اجتماعی، اساس تشكیل جامعه و حفظ عواطف انسانی است و یكی از عوامل مؤثر در رفتار فرد، به حساب می‌آید.خانواده نظم و ترتیب دهنده اعمال فرد از لحاظ كلی و محیط طبیعی، كانون محبت و پشتیبان همیشگی در جنبه های مختلف حیات فردی است. به همین علّت نقش آن در زندگی فرد روز به روز افزایش می‌یابد.وقتی الگوهای خانواده برای رسیدن به هدفها سودمند باشد، خانواده از نظر کارکردی، کارآمد خواهد بود اما وقتی این الگوها سودمند نباشد و تعامل، همراه با استرس و رفتارهای بیمارگونه صورت گیرد، خانواده چهرهای ناکارآمد می‌یابد (بهبودی، هاشمیان، شریفی و نوابی، 1388).
سنگ بنای خانواده ازدواج است. ازدواج، نیازمند همکاری، همدلی، وحدت، علاقه، مهربانی، بردباری و مسئولیت پذیری است.زندگی مشترک با این باور که تنها مرگ میتواند ما را از یکدیگر جدا کند شروع می‌شود و زوجین هم، حداقل در آغاز زندگی مشترک خود نسبت به آن اعتقاد کامل دارند. اما واقعیت چیز دیگری است، زندگی مشترک تحت تاثیر عوامل متعددی قرار می‌گیرد که پاره ای از آنها ممکن است زوجین را به طرف اختلاف و درگیری، جدایی روانی و حتی طلاق سوق دهد. تحقیقات مختلف نشان داده است که یکی از مهمترین عوامل مشکل ساز، اختلال در ارتباط یا به عبارتی اختلال در فرایند تفهیم و تفاهم است (فرهنگی، 1379).
طلاق به معنای پایان زندگی مشترک بین زوجین و جدایی فیزیکی آنان پس از جدایی روحی و عاطفی قلمداد می‌شود. در این مورد زوجین بنا بر مقتضیات روحی، اجتماعی و اقتصادی به انتخاب سبک جدیدی از زندگی می‌پردازند که ممکن است با روش گذشته زندگی آنان تفاوت ماهیتی داشته باشد. به طور کلی جدایی و طلاق با ناخرسندی همراه است و شرایط روحی و عاطفی زن و مرد و نگرش‌های اجتماعی به آنان را تحت الشعاع قرار میدهد، بروز مشکلاتی همچون اضطراب، افسردگی، تنش‌های روحی، بیماریهای جسمی، انزوا، ترسهای مرضی و غیره از جمله ابعاد روانی طلاق میباشد (جنویو[1]، 1992).
نقش خانواده در شکلگیری یا تداوم ویژگیهای شخصیتی بسیار شناخته شده است و حجم عظیمی از یافته های پژوهشی نیز از این موضوع حمایت میکنند (رایان، ریچارد، ردینگ و آیلین[2]، 2004). طلاق نیز از جمله آسیبهایی است كه بر کارکرد خانواده تاثیر داشته و متقابلا از کارکرد خانواده تاثیر میپذیرند و به لحاظ ایجاد مشكلات اجتماعی فراوان و انگ اجتماعی،از بعد سلامت روانی و اجتماعی وضعیت افراد را متاثر كرده و منجر به بروز مشكلات عدیده در فعالیتهای مفید و علایق افراد میگردد (آرندا و آیرین[3]، 2004).
یکی از عوامل مهم که در سالهای اخیر به آن توجه شده است و بر روی رضایت زناشویی تاثیر دارد؛ سبک دلبستگی است یعنی تجارب اولیه فرد با والدین و یا نوع رابطه عاطفی فرد با والدین خود در دوران کودکی. برخی از مطالعات تلاش کرده اند به این سوال پاسخ دهند که چگونه تجارب اولیه فرد در دوران کودکی میتواند وی را در بزرگسالی تحت تاثیر قرار دهد (سیمپسون و رولز[4]، 1998).
سبک دلبستگی از جمله ویژگیهایی است كه بر کارکرد خانواده تاثیر داشته و متقابلا از کارکرد خانواده تاثیر میپذیرد.دلبستگی پیوند عاطفی عمیقی است که با افراد خاص در زندگی خود برقرار می‌کنیم، به طوری که وقتی با آن ها تعامل می‌کنیم، احساس نشاط کرده و هنگام استرس از این که در کنار آن ها هستیم، احساس آرامش می‌کنیم (برک[5]، 2010). به عبارت دیگر، دلبستگی یک رابطه نزدیک عاطفی است که در آن رابطه، مشخص احساس امنیت میکند (بالبی، 1980). کودکان از نیمه دوم اولین سال زندگی، به افراد آشنایی که نیازهای آنان را برآورده میکنند، دلبسته میشوند. فروید اولین کسی بود که بیان داشت، پیوند عاطفی کودک با مادر پایه واساس تمامی روابط بعدی اوست. اما نظریه روان کاوی، تغذیه را شرط اولیه پیوند عاطفی نوزاد با مادر میداند (برک، 2010).
امروزه، نظریه ی دلبستگی در افراد بزرگسال، مركز توجه روابط هیجانی عمده بوده و میتواند چارچوبی سودمند را در راستای مفهوم سازی و شیوه های درمانی در ارتباط با بزرگسالان مشكل دار ارائه دهد و نظریهی دلبستگی بزرگسالان به عنوان یكی از مراكز توجه مشاوران در زمینه های مشاوره با افرادی است كه روابط بین فردی معیوبی را تجربه می كنند (اردمن و کافری، 2003). اثرات دلبستگی، نه تنها بر روی روابط بین فردی بلكه در زمینه آسیب شناسی روانی افراد بزرگسال حایز توجه است. رخدادهایی كه در ارتباط با دلبستگی كودك بود، به گونه ای غیرمستقیم میتواند جنبه هایی از احساس و افكار فرد بزرگسال را نیز شامل شود. سبك های دلبستگی بر روی تفكر، احساس و خاطرات افراد بزرگسال اثر گذاشته و به عنوان یكی از عواملی شناخته می‌شود كه در تشخیص آسیب شناسی روانی، چشم اندازهای نوینی را منعكس ساخته اند (کاسیدی و شاور، 1999).
والدین نخستین و مهم ترین نقش را در دلبستگی فرزندان دارند و نوع دلبستگی فرزندان به عنوان جزء مهمی از شخصیت، تعاملات بعدی آن ها را تحت تاثیر قرار میدهد. این که والدین چه شیوه تربیتی داشته باشند نتایج کاملاً متفاوتی برای دلبستگی فرزندان خواهد داشت ( پلرین[6]، 2005).
علاوه بر سبک دلبستگی، عزت نفس نیز از جمله ویژگیهایی است که از یک طرف متاثر از خانواده است و از طرف دیگر بر خانواده تأثیر می‌گذارد. عزت نفس عبارت از میزان ارزشی است که فرد برای خود قائل است. برخی از پژوهشگران بر این باورند که باید بین عزت نفس و مفهوم از خود تفاوت قائل شد. زیرا عزت نفس بیشتر ارزشیابی انفعالی از خود است، عزت نفس به چگونگی احساس فرد درباره ویژگیهای مختلف خود مرتبط می‌شود.
راجرز (1369) عزت نفس را عبارت از ارزیابی مداوم شخص نسبت به ارزشمندی خویش میداند و در صورتی که افراد خود را موجوداتی ارزشمند بدانند، زودتر خود را محقق خواهند ساخت، کوپر اسمیت (1967) معتقد است که عزت نفس قابل تعریف و اثبات شدنی است و میتوان آن را به صورت بازخوردهای ارزشیابی کننده فرد نسبت به خود محسوب کرد. این باز خوردها در ارتباط با توانمندی ها، ارزشها، تایید یا عدم تائیدها و موثر بودن میباشند.
طلاق به‌‌عنوان پدیده‌ای که به گسست خانواده می انجامد، بر جنبه‌های مختلف زندگی هر دو زوج تاثیر می‌گذارد. از آنجایی که طلاق در نگرش اجتماعی به عنوان یک نقطه ضعف و منفی در زندگی اجتماعی افراد به ویژه زنان که نسبت به مردان آسیب پذیرتر هستند قلمداد می‌شود، جدایی به عنوان تنها شدن و بدون پشتوانه شدن، سطح اعتماد به نفس و عزت نفس افراد را تحت الشعاع قرار میدهد، به ویژه در این چرخه زنان معمولا خود را با سایر افراد جامعه مورد مقایسه قرار می‌دهند.
بسیاری از زنان متقاضی طلاق با توجه به داغ‌های ننگی که اجتماع بر آنان می‌گذارد عمدتاً مجبور به سرخ نگاه داشتن صورت خود با سیلی هستند آنان که بین خود آرمانی و خود واقعی خود با شکافی عظیم روبرو میشوند نسبت به سایر اعضای جامعه خود را در سطح پایین تری یافته از این رو احساس عزت نفس آنان نیز پایین می‌آید که این خود ممکن است آغاز گر مشکلات روحی و عاطفی بالاتری باشد.
عوامل تنش زا و بحرانی که زوجین به هنگام طلاق و پس از آن تجربه میکنند، چرخهای از مسائل و مشکلات را برایشان پدید می‌آورد که ناخواسته نیازمند تغییر و تحولات بی شمار و سازگاری با آن ها است، این چرخه خود از تجربیات اولیه و ابتدایی زندگی افراد به ویژه در دامان خانواده و احساس امنیت، دلبستگی عاطفی و روانی و عزت نفس آنان ناشی می‌شود و از طرف دیگر تحت تأثیر شرایط روحی متقاضیان طلاق به ویژه زنان (به دلیل حساسیت روحی و روانی) قرار می‌گیرد که یکی از این موارد احساس عزت نفس است که هم در فرایند طلاق و هم پس از آن ممکن است در فرایند مقایسه ای که زنان متقاضی طلاق با زنان عادی دارند به شدت پایین آید. پی آمدهای این تغییرات، همه ی زمینه‌های زندگی را، از امور روزمره تا وضعیت اقتصادی، اجتماعی، روانی، هویتی و حتی اهداف زن را تحت الشعاع قرار میدهد. در این شرایط معمولاً زن احساس میکند به عزت نفسش صدمه وارد شده و طلاق عامل اصلی این قضیه است، زن خود را قربانی شرایطی می‌یابد که او را در منگنه عاطفی قرار داده و ممکن است تبعات وخیمی برای وی داشته باشد.از این رو این پژوهش در پی آن است که با مقایسه سبکهای دلبستگی و عزت نفس زنان متقاضی طلاق با زنان عادی به یک شناخت پیرامون مسئله تحقیق دست یافت و به لحاظ کاربردی، راهکارهای پیشگیری از این قبیل آسیب ها پیگیری شود.
[1]– Genevieve
[2]– Ryan, Richard, Redding & Eileen
[3]– Aranda & Irene
[4]– Simpson & Rboles
[5]– Breek
[6]– Plerin
تعداد صفحه : 169
قیمت :14700 تومان
بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد
و در ضمن فایل خریداری شده به ایمیل شما ارسال می شود.
پشتیبانی سایت : * parsavahedi.t@gmail.com
در صورتی که مشکلی با پرداخت آنلاین دارید می توانید مبلغ مورد نظر برای هر فایل را کارت به کارت کرده و فایل درخواستی و اطلاعات واریز را به ایمیل ما ارسال کنید تا فایل را از طریق ایمیل دریافت کنید.
14,700 تومانافزودن به سبد خرید