متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته :زیست شناسی

عنوان :ارزیابی اثرات متقابل دارویی و فعالیت ضد باكتریایی عصاره متانولی خارخسک روی ایزوله‎های بالینی Escherichia coli

دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد

دانشکده علوم پایه

گروه زیست شناسی

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد گرایش میکرو بیولوژی

عنوان

ارزیابی اثرات متقابل دارویی و فعالیت ضد باكتریایی عصاره متانولی خارخسک روی ایزوله‎های بالینی Escherichia coli

استاد راهنما

استاد مشاور

نگارش

زمستان1394

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده  (فارسی)

خارخسک (Tribulus terrestris) به طور سنتی در درمان عفونت دستگاه ادراری استفاده می‏شود. باکتری Escherichia coli به عنوان مهمترین عامل عفونت ادراری می‏تواند به عصاره خارخسک حساس باشد. هدف از این مطالعه ارزیابی فعالیت ضدباکتریایی عصاره متانولی خارخسک در مقابل ایزوله ‏های بالینی اشریشیاکلی جدا شده از عفونت ادراری است. ساپونین‏ها به عنوان مهمترین جزء عصاره متانولی خارخسک تعیین شد. فعالیتهای ضدباکتریایی عصاره متانولی خارخسک با بهره گرفتن از روش رقت سازی در براث تعیین شد. اثرات سینرژیسمی عصاره متانولی خارخسک با جنتامایسین با بهره گرفتن از تکنیک براث دایلوشن تعیین گردید و میزانFICI(Fractional Inhibitory Concentration Index) تعیین شد. منحنی ایزوبلوگرام نیز تعیین شد.

محتوای ساپونینی عصاره متانولی خارخسک 45% وزن گیاه خارخسک تعیین شد. میزان MIC و MBC برای ایزوله ‏های بالینی E. coli (n=51) به ترتیب μg/ml 27/0± 5/3 و 5/0±4/7 و برای 3/1±9/3 و 8/1±4/6 به دست آمد. عصاره متانولی خارخسک و جنتامایسین با FICI معادل با 1375/0 اثر سینرژیسمی نشان داد. بنابراین، خارخسک می‏تواند به عنوان درمان جایگزین در درمان عفونت ادراری قابل استفاده است.

واژگان کلیدی:اثرات متقابل دارویی، فعالیت ضدباكتریایی،خارخسک،اشریشیاکلی

فهرست مطالب

عنوان ………………………………………………………………………………………………………………………. صفحه

فصل اول. 1

مقدمه  و کلیات… 1

1-1 مقدمه. 2

1-2 اهداف تحقیق.. 3

1-3 بیان مسئله. 4

1-4 فرضیه ها 7

1- 5 باکتری اشریشیاکلی (Escherichia coli) 8

1-1-5 خصوصیات مورفولوژی.. 8

2-1-5 خصوصیات کشت و بیوشیمیایی.. 9

1-2-1-5  خصوصیات کشت… 9

2-2-1-5 خصوصیات بیوشیمیایی.. 10

1-6 ساختار آنتی ژنی اشریشیاکلی.. 10

1-1-6 آنتی ژن سوماتیک یا آنتی ژن O.. 11

2-1-6 آنتی ژن‏های کپسولی یا آنتی ژن K.. 11

3-1-6 آنتی ژن‏های تاژکی یا آنتی ژن H.. 11

1-7 بیماری زایی اشریشیاکلی.. 12

1-1-7 عفونت دستگاه ادراری.. 12

2-1-7 فاکتور چسبندگی Adhesins. 12

3-1-7 اگزوتوکسین‏ها 13

4-1-7 انترو توکسین ها 13

5-1-7 وروتوکسین‏ها 14

6-1-7 همولیزین‏ها 14

7-1-7 باکتریوسین.. 14

8-1-7 سیدروفورها 15

1-8 عفونت‏های اشریشیاکلی.. 15

1-1-8 سپتی سمی.. 15

2-1-8 گاستروانتریت… 16

1-2-1-8 اشریشیاکلی انترو توکسیژنیک (ETEC) 16

2-2-1-8 اشریشیاکلی انتروپاتوژنیک (EPEC) 17

5-2-1-8 اشریشیاکلی انترواگرگتیو(EAEC) 18

1-9 عفونت‏های اشریشیاکلی خارج روده‏ای.. 18

1-1-9 مننژیت نوزادی.. 19

2-1-9 سپسیس…. 19

3-1-9 التهاب مثانه. 19

4-1-9 عفونتهای مجاری ادراری (UTI) 19

1-10 مقاومت‏های میکروبی.. 21

1-11 موارد استفاده از گیاهان دارویی.. 22

1-12کشت گیاهان دارویی.. 22

1-13گیاهان دارویی و نقش آنها در درمان بیماری‏ها 26

1-14 گیاهان دارویی و اثرات ضدمیکروبی آنها 27

1-15 خارخسک…. 28

1-16خواص خارخسک از دیدگاه طب سنتی.. 30

1-17 خواص خارخسک در تحقیقات جدید. 30

1-1-17  نقش گیاه خارخسک در ناباروری و افزایش میل جنسی.. 32

2-1-17 نقش گیاه خارخسک در نیروزایی.. 32

3-1-17 نقش گیاه خارخسک در درمان سنگ‏های کلیوی.. 33

1-18ترکیبات موثره استخراج شده از گیاه خارخسک…. 33

1-19 ترکیبات ضد میکروب شناسایی شده در گیاه خارخسک…. 33

1-1-19ساپونینها 34

2-1-19فلاوونوئیدها 34

3-1-19 آلکالوئیدها 35

1-20 عوارض جانبی گیاه خارخسک…. 35

1-21 تداخلات دارویی و غذایی.. 35

1-22 مصرف در بارداری و شیردهی.. 36

1-23 منع و احتیاطات مصرف… 36

1-24 اشکال دارویی رسمی موجود در ایران. 37

فصل دوم. 37

بررسی منابع.. 37

2-1 پیشینه پژوهش و هدف از مطالعه. 38

فصل سوم. 40

مواد و روش ها 40

3-1مواد و تجهیزات مورد استفاده 42

3-2روش اجرای آزمون. 44

1-3-2  عصاره گیاه و آنالیزهای شیمیایی.. 44

1-1-3-2  عصاره خارخسک (Tribulus terrestris) 44

3- 3روش شناسایی و تعیین مقدار ماده شاخص هر یک از اجزاء. 44

1-3-3 تعیین مقدار ساپونین تام در عصاره خارخسک: 44

3-4 آنالیزهای میکروبی.. 46

1-3-4سویه ‏های بالینی E. coli 46

1-2-3-4 طرز تهیه محیط کشت EMB.. 46

3-5 تهیه سوسپانسیون میکروبی معادل استاندارد نیم مک فارلند. 47

1-3-5 طرز تهیه استاندارد نیم مک فارلند. 47

2-3-5 طرز تهیه سرم فیزیولوژی.. 48

3-6 ارزیابی فعالیت ضدمیکروبی عصاره متانولی خارخسک به روش انتشار در آگار               (Disc Diffusion) 49

1-3-6 طرز تهیه محیط کشت مولر هینتون آگار. 50

2-3-6 طرز تهیه محلول استوک  mg/ml4/ 102 از عصاره متانولی خارخسک…. 50

3-7 ارزیابی فعالیت ضدمیکروبی عصاره متانولی خارخسک به روش میکروبراث دایلوشن.. 50

1-3-7 طرز تهیه محیط کشت مولر هینتون براث… 51

2-3-7 طرز تهیه محلول استوک آنتی بیوتیک جنتامایسین.. 51

3-3-7 طرز تهیه سری رقت از محلول استوک خارخسک mg/ml4/ 102. 52

3-8 ارزیابی فعالیت سینرژیسمی عصاره متانولی خارخسک  و جنتامایسین.. 53

1-3-8 روش انتشار در آگار. 53

2-3-8 روش Checkboard microtiter assay. 54

1-2-3-8 طرز تهیه تترازولیوم کلراید: 56

3-9 آنالیز آماری.. 56

فصل چهارم. 57

نتایج.. 57

4-1 آنالیز محتوی ساپونینی خارخسک…. 58

4-2بررسی اثر ضدباکتریایی عصاره متانولی خارخسک در مقابل ایزوله ‏های بالینی اشریشیاکلی با بهره گرفتن از روش دیسک دیفیوژن  58

4-3 بررسی اثر ضدباکتریایی عصاره متانولی خارخسک در مقابل ایزوله ‏های بالینی اشریشیاکلی با بهره گرفتن از روش میکروبراث دایلوشن   59

4-4 ارزیابی فعالیت سینرژیسمی عصاره متانولی خارخسک  و جنتامایسین با روش انتشار در آگار. 60

4-5 ارزیابی فعالیت سینرژیسمی عصاره متانولی خارخسک  و جنتامایسین با Checkbord.. 62

microtiter assay. 62

فصل پنجم. 64

بحث ونتیجه گیری.. 64

5-1 بحث و نتیجه گیری.. 65

5-2 پیشنهادات… 71

منابع و مأخذ. 72

الف) منابع فارسی.. 73

ب) منابع لاتین.. 76

فهرست جداول

عنوان ……………………………………………………………………………………………………………………………صفحه

جدول (3-1) تجهیزات مورد استفاده 42

جدول(3-2) مواد شیمیایی و محیط کشتهای مورد استفاده 43

فهرست نمودار

عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………………..صفحه

نمودار( 4-1) مقایسه میانگین میزان MIC و MBCجنتامایسین و عصاره متانولی خارخسک 60

نمودار(4-2) بررسی فعالیت سینرژیسمی عصاره متانولی خارخسک  و جنتامایسین با روش انتشار در آگار 62

نمودار(4-3) بررسی فعالیت سینرژیسمی عصاره متانولی خارخسک  و جنتامایسین با Checkbord microtiter assay 63

فهرست تصاویر

عنوان ……………………………………………………………………………………………………………………………..صفحه

شکل (1-1) گیاه خارخسک 29

شکل (3-1) پلیت 96 چاهکی 48

شکل (3-2)روش انجام میکروبراث دایلوشن 50

شکل (3-3)روش انجام میکروبراث دایلوشن.. 52

شکل (4-1) اثر ضدباکتریایی عصاره متانولی خارخسک در مقابل ایزوله ‏های بالینی اشریشیاکلی  با بهره گرفتن از روش دیسک دیفیوژن 57

شکل (4-3)پلیت 96 چاهکی.. 61

فصل اول

مقدمه و کلیات

 
1-1 مقدمه

گیاهان دارویی از ارزش و اهمیت خاصی در تأمین بهداشت و سلامتی جوامع هم به لحاظ درمان و هم پیشگیری از بیماری‏ها برخوردار بوده و هستند. این بخش از منابع طبیعی قدمتی همپای بشر داشته و یکی از مهمترین منابع تأمین غذایی و دارویی بشر در طول نسلها بوده ‏اند. از نقطه نظر تاریخی، گیاهان اهمیت فراوانی در توسعه جوامع داشته‏اند و تحقیقات وسیعی برای یافتن فرآورده ‏ها و مواد طبیعی دارویی گیاهی در طول تاریخ انجام شده است، اما نکته حائز اهمیت اینجاست که تنها کمتر از 10% از مجموع 250 هزار گونه گیاهی جهان مورد شناسایی و مورد استفاده قرار گرفته‏اند. گرایش عمومی جامعه به استفاده از داروها و درمان‏های گیاهی و به طور کلی فرآورده ‏های طبیعی به ویژه در طی سالهای اخیر رو به افزایش بوده و مهمترین علل آن، اثبات اثرات مخرب و جانبی داروهای شیمیایی از یک طرف و ایجاد آلودگی‏های زیست محیطی که کره زمین را تهدید می کند، از سوی دیگر بوده است(10). طبق آمار سازمان بهداشت جهانی بالغ بر 80% مردم جهان به ویژه در کشورهای در حال توسعه و نواحی فقیر و دور افتاده عمده ترین نیازهای درمانی خود را از گیاهان دارویی تأمین می‏کنند. گاهی اثرات جانبی داروهای شیمیایی برای بیماران نتیجه‏ای خطرناک‏تر از بیماری مورد درمان داشته است، لذا لازم است تا در مصرف آنها احتیاط زیادی صورت بگیرد. این اثرات باعث شده تا داروهای گیاهی کاربرد وسیع پیدا کنند و وجود تنوع مواد موثره بیولوژیکی در گیاهان سبب شده تا برای استخراج آن‏ها از مواد شیمیایی مختلف استفاده کنند(2).

عصاره­های گیاهی گسترده ­ترین و پرکاربردترین دسته ترکیبات طبیعی مورد استفاده در کنترل بیماری­های مختلف هستند که اثرات ضد­پاتوژنی آنها به وضوح اثبات گردیده است.  به همین دلیل استفاده ازمواد طبیعی به جای مواد شیمیایی ازاهمیت خاصی بر­خورداراست(35).

این عقیده که برخی از گیاهان دارای قابلیت درمانی هستند، به سالها قبل بر می‏گردد. بعضی از این فرآورده ‏های طبیعی شامل موادی هستند که ما به طور رایج آنها را به عنوان عوامل ضدمیکروبی می‏شناسیم و مورد استفاده قرار می‏دهیم،از سوی دیگر مقاومت باکتری‏ها به آنتی بیوتیک‏ها روز به روز در حال افزایش است که این مسئله باعث می‏شود تا بشر به فکر جایگزین کردن عوامل  ضد میکروبی مؤثر و با عوارض جانبی کمتر به جای مواد ضد میکروبی با اثر کمتر و عوارض ناخواسته بیشتر باشد(103).